เอตทัคคบาลี พระไตรปิฎก ฉบับหลวง เล่มที่ ๒๐ สุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย เอก-ทุก-ติกนิบาต (ดูพระสูตรเต็ม)
เอตทัคคะ จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี เอตทัคคะ หมายถึง ผู้ยอดเยี่ยมในทางใดทางหนึ่งเป็นพิเศษ เป็นตำแหน่งที่ พระพุทธเจ้าได้ ประทานแต่งตั้งให้พระสาวกของพระองค์ คือ ภิกษุ ภิกษุณี อุบาสก อุบาสิกา ผู้มีความรู้ ความสามารถเด่นกว่าท่านอื่น ๆ ในด้านนั้น ๆ และตำแหน่ง เอตทัคคะแต่ละตำแหน่งทรงแต่งตั้ง เพียงรูปเดียวท่านเดียวเท่านั้น ในแต่ละ พุทธบริษัทแต่ละฝ่าย ประวัติ เอตทัคคะ นั้น คือ ตำแหน่งที่พระพุทธเจ้ายกย่องพุทธสาวก ว่า เป็นผู้ยอดเยี่ยม ในทางใด ทางใดหนึ่ง เป็นผู้ประเสริฐสุด ตำแหน่ง เอตทัคคะ นี้ ย่อมได้โดยเหตุ 4 ประการคือ
โดยเหตุเกิดเรื่อง (อัตถุปปัตติ) คือ 1.ได้แสดงความสามารถออกมาให้ปรากฏโดยสอดคล้องใน เหตุการณ์ หรือ สถานการณ์นั้นๆ ที่เกิดขึ้น 2.โดยการมาก่อน (อาคมนะ) คือได้สร้างบุญสะสมในด้านนั้นมา ตั้งแต่อดีต ชาติ พร้อมทั้ง ได้ตั้งจิตปรารถนา เพื่อได้ตำแหน่งเอตทัคคะนี้ด้วย 3.โดยเป็นผู้ช่ำชองชำนาญ (จิณณวสี) คือได้เป็นผู้มีความเชี่ยวชาญ เฉพาะ เรื่องนั้นๆ เป็นพิเศษ 4.โดยเป็นผู้ยิ่งด้วยคุณ (คุณาติเรก) คือมีความสามารถในเรื่องที่ทำให้ได้รับ ตำแหน่งเอตทัคคะ เหนือกว่า ผู้อื่นที่มีความสามารถอย่างเดียวกัน ผู้ที่เป็นเอตทัคคะ ( 74 ท่าน) * เอตทัคคะ ฝ่ายพระภิกษุ มี 41 ท่าน เป็นพระอสีติมหาสาวกทั้งหมด * เอตทัคคะ ฝ่ายพระภิกษุณี มี 13 ท่าน * เอตทัคคะ ฝ่ายอุบาสก มี 10 ท่าน * เอตทัคคะ ฝ่ายอุบาสิกา มี 10 ท่าน
