เวทนาสังยุตต์
พระไตรปิฎก ฉบับหลวง เล่มที่ ๑๘ สุตตันตปิฎก หน้าที่ ๒๖๔-๒๖๕

สิวกสูตร

          [๔๒๗] สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระวิหารเวฬุวัน กลันทกนิวาปสถาน ใกล้พระนครราชคฤห์ ครั้งนั้นแล โมฬิยสิวกปริพาชก เข้าไปเฝ้า พระผู้มีพระภาค ถึงที่ประทับ ได้ปราศรัยกับพระผู้มีพระภาค ครั้นผ่านการปราศรัย พอให้ระลึก ถึงกัน ไปแล้ว จึงนั่งณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง ครั้นแล้วได้กราบทูลพระผู้มี พระภาคว่า

          ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ มีสมณพราหมณ์พวกหนึ่ง มีวาทะอย่างนี้ มีทิฐิ อย่างนี้ว่า บุคคลนี้ ได้เสวยสุข ทุกข์ หรือ อทุกขมสุข อย่างใดอย่างหนึ่ง สุข ทุกข์ หรือ อทุกขมสุข ทั้งมวลนั้น มีการกระทำไว้ในปางก่อน เป็นเหตุก็ในข้อนี้ ท่านพระโคดม ตรัสอย่างไร พระผู้มีพระภาคตรัสตอบว่า

          ดูกรสิวกะ เวทนาบางอย่างมีดี เป็นสมุฏฐานก็มี ย่อมเกิดขึ้นในโลกนี้ ข้อที่เวทนา บางอย่าง ซึ่งมีดีเป็นสมุฏฐานเกิดขึ้นในโลกนี้ บุคคลพึงทราบได้เอง อย่างนี้ก็มี โลกสมมติว่าเป็นของจริงก็มีในข้อนั้น สมณพราหมณ์เหล่าใด มีวาทะ อย่างนี้ มีทิฐิ อย่างนี้ว่า บุคคลนี้ได้เสวยสุข ทุกข์ หรืออทุกขมสุขอย่างใดอย่างหนึ่ง สุข ทุกข์ หรืออทุกขมสุขทั้งมวลนั้น มีการกระทำไว้ในปางก่อนเป็นเหตุ ย่อมแล่นไป สู่สิ่งที่รู้ ด้วยตนเอง และแล่นไปสู่สิ่งที่สมมติกันว่ าเป็นความจริงในโลก

          เพราะฉะนั้น เรากล่าวว่า เป็นความผิด ของสมณพราหมณ์เหล่านั้น เวทนาบางอย่างมีเสมหะ เป็นสมุฏฐานก็มี ฯลฯ มีลมเป็นสมุฏฐานก็มี ฯลฯ มีร่วมกัน เป็นสมุฏฐานก็มี ฯลฯ เกิดแต่เปลี่ยนฤดูก็มี ฯลฯ เกิดแต่รักษาตัวไม่สม่ำเสมอก็มี ฯลฯ เกิดจากการ ถูกทำร้ายก็มี ฯลฯ

           เวทนาบางอย่าง เกิดแต่ผลของกรรมก็มี ย่อมเกิดขึ้นในโลกนี้ ข้อที่เวทนา บางอย่าง ซึ่งเกิดแต่ผลของกรรม เกิดขึ้นในโลกนี้ บุคคลพึงทราบได้เอง อย่างนี้ก็มี โลกสมมติว่าเป็นของจริงก็มี ในข้อนั้นสมณพราหมณ์เหล่าใด มีวาทะ อย่างนี้ มีทิฐิอย่างนี้ว่า บุคคลนี้ได้เสวยสุข ทุกข์ หรืออทุกขมสุขอย่างใดอย่างหนึ่ง สุขทุกข์ หรืออทุกขมสุข ทั้งมวลนั้น มีการกระทำไว้ในปางก่อนเป็นเหตุ ย่อมแล่นไป สู่สิ่งที่รู้ ด้วยตนเอง และแล่นไปสู่สิ่งที่สมมติกันว่าเป็นความจริงในโลก เพราะฉะนั้น เรากล่าวว่า เป็นความผิดของสมณพราหมณ์เหล่านั้น

          [๔๒๘] เมื่อพระผู้มีพระภาค ตรัสอย่างนี้แล้ว โมฬิยสิวกปริพาชก ได้กราบทูล พระผู้มีพระภาคว่า ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ ภาษิตของพระองค์ แจ่มแจ้ง นัก ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ ภาษิตของพระองค์แจ่มแจ้งนักขอท่านพระโคดม โปรด ทรงจำ ข้าพระองค์ว่าเป็นอุบาสก ผู้ถึงสรณะจนตลอดชีวิต ตั้งแต่วันนี้เป็นต้นไป

          [๔๒๙] เรื่องดี ๑ เสมหะ ๑ ลม ๑ ดี เสมหะ ลม รวมกัน ๑ ฤดู ๑ รักษาตัวไม่สม่ำเสมอ ๑ ถูกทำร้าย ๑ ผลของกรรม ๑ เป็นที่ ๘