ปฐมกสคาถวรรคที่ ๑
พระไตรปิฎก ฉบับหลวง (ภาษาไทย) เล่มที่ ๑๘ หน้าที่ หน้าที่ ๒๒๘

อนิจจสูตร

          [๓๘๘] ดูกรภิกษุทั้งหลาย เวทนา ๓ เหล่านี้ไม่เที่ยง อันปัจจัยปรุงแต่ง อาศัยปัจจัย เกิดขึ้น มีความสิ้นไป เสื่อมไป คลายไป ดับเป็นธรรมดาเวทนา ๓ เป็นไฉน เวทนา๓ คือ สุขเวทนา ทุกขเวทนา อทุกขมสุขเวทนา ดูกรภิกษุทั้งหลาย เวทนา ๓ นี้แล ไม่เที่ยงอันปัจจัยปรุงแต่ง อาศัยปัจจัยเกิดขึ้น มีความสิ้นไป เสื่อมไป คลายไป ดับไปเป็นธรรมดา

จบสูตรที่ ๙

-------------------------------------------------------------------------------------------------------
พระไตรปิฎก ฉบับหลวง (ภาษาไทย) เล่มที่ ๑๘ หน้าที่ หน้าที่ ๒๒๙

ผัสสมูลกสูตร

           [๓๘๙] ดูกรภิกษุทั้งหลาย เวทนา ๓ นี้เกิดแต่ผัสสะ มีผัสสะเป็นมูล มีผัสสะเป็นเหตุ มีผัสสะเป็นปัจจัย

เวทนา ๓ เป็นไฉน เวทนา ๓ คือ สุขเวทนา ทุกขเวทนา อทุกขมสุข เวทนา

           ดูกรภิกษุทั้งหลาย สุขเวทนาเกิดขึ้น เพราะอาศัยผัสสะ อันเป็น ปัจจัยแห่ง สุขเวทนา ความเสวยอารมณ์ ที่เกิดแต่ผัสสะนั้น ชื่อว่าสุขเวทนา เกิดขึ้น เพราะ อาศัยผัสสะ อันเป็นที่ตั้งแห่งสุขเวทนานั้น ย่อมดับไปสงบไป เพราะผัสสะ อันเป็นที่ตั้งแห่งสุขเวทนานั้นแล ดับไป

          ดูกรภิกษุทั้งหลาย ทุกขเวทนา ย่อมเกิดขึ้น เพราะอาศัยผัสสะ อันเป็นที่ตั้งแห่ง ทุกขเวทนา ความเสวยอารมณ์ อันเกิดแต่ผัสสะนั้น ชื่อว่าทุกขเวทนา เกิดขึ้นเพราะ อาศัยผัสสะ อันเป็นตั้งแห่งทุกขเวทนานั้น ย่อมดับไป สงบไป เพราะผัสสะ อันเป็นที่ตั้งแห่งทุกขเวทนานั้นแลดับไป

          อทุกขมสุขเวทนา ย่อมเกิดขึ้น เพราะอาศัยผัสสะ อันเป็นที่ตั้งแห่ง อทุกขมสุข เวทนา ความเสวยอารมณ์ อันเกิดแก่ผัสสะนั้น ชื่อว่าอทุกขมสุขเวทนา เกิดขึ้น เพราะอาศัยผัสสะ อันเป็นที่ตั้ง แห่ง อทุกขมสุขเวทนานั้น ย่อมดับไป สงบไป เพราะผัสสะ อันเป็นที่ตั้งแห่ง อทุกขมสุขเวทนา นั้นแล ดับไป

          [๓๙๐] ดูกรภิกษุทั้งหลาย เพราะไม้สองอันเสียดสีกัน เพราะการเสียดสีกัน จึงเกิด ไออุ่น จึงเกิดไฟ เพราะแยกไม้สองอันนั้นแหละ ออกจากกันไออุ่นที่เกิด เพราะการเสียดสีนั้น ย่อมดับไป สงบไป ฉันใด

          ดูกรภิกษุทั้งหลาย เวทนา ๓ นี้ก็ฉันนั้นเหมือนกันแล เกิดแต่ผัสสะ มีผัสสะ เป็นมูล มีผัสสะเป็นเหตุ มีผัสสะเป็น ปัจจัย เวทนาอันเกิดแต่ผัสสะ เกิดขึ้นเพราะ อาศัยผัสสะ ที่เกิดแต่ปัจจัยนั้น ย่อมดับเพราะผัสสะ ที่เกิดแต่ปัจจัยนั้นดับไป

จบสูตรที่ ๑๐

จบเวทนาสังยุตต์ ปฐมกสคาถวรรค

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

รวมพระสูตรที่มีในวรรคนี้ คือ
๑. สมาธิสูตร
๒. สุขสูตร
๓. ปหานสูตร
๔. ปาตาลสูตร
๕. ทัฏฐัพพสูตร
๖. สัลลัตถสูตร
๗. เคลัญญสูตรที่ ๑
๘. เคลัญญสูตรที่ ๒
๙. อนิจจสูตร
๑๐. ผัสสมูลกสูตร
-------------------------------------------------------------------------------------------------------