กามสังกัปปะ จัดอยู่ในสังโยชน์ตัวที่ 4 (กามฉันทะ) หรือไม่
คำตอบจากAI
กามสังกัปปะ (ความตริตรึกในกาม) ไม่ได้จัดเป็นสังโยชน์ตัวที่ 4 โดยตรง แต่มีความสัมพันธ์เกี่ยวข้องกับสังโยชน์ข้อที่ 4 ซึ่งคือ กามราคะ (หรือบางทีใช้คำว่า กามฉันทะ)
ความแตกต่างและความสัมพันธ์
สังโยชน์ 10 คือกิเลสที่ผูกมัดสัตว์ไว้ในสังสารวัฏ ซึ่งประกอบด้วย
1.สักกายทิฏฐิ (ความเห็นว่าเป็นตัวเป็นตน)
2.วิจิกิจฉา (ความสงสัย)
3.สีลัพพตปรามาส (ความยึดมั่นในศีลและพรตผิดๆ)
4.กามราคะ (ความติดใจในกามคุณ, ความกำหนัดในกาม)
5.ปฏิฆะ (ความขัดเคือง, ความพยาบาท)
6.รูปราคะ (ความติดใจในรูปฌาน)
7.อรูปราคะ (ความติดใจในอรูปฌาน)
8.มานะ (ความถือตัว)
9.อุทธัจจะ (ความฟุ้งซ่าน)
10.อวิชชา (ความไม่รู้แจ้ง)
กามราคะ เป็นสังโยชน์เบื้องต่ำข้อที่ 4 (ในแนวพระสูตรบางแห่งอาจใช้คำว่า กามฉันท์ ซึ่งมีความหมายใกล้เคียงกันคือความพอใจในกาม) กามราคะนี้เป็นกิเลสระดับลึก หรืออนุสัย (กิเลสที่นอนเนื่องในสันดาน) ที่พระอนาคามีบุคคลสามารถละได้หมด
กามสังกัปปะ (หรือ กามวิตก) คือ ความคิดหรือความตรึกในเรื่องกาม เป็นกระบวนการทางความคิดที่เกิดขึ้น เมื่อมีการรับรู้อารมณ์ทางประสาทสัมผัส กามสังกัปปะจัดเป็นส่วนหนึ่งของ มิจฉาสังกัปปะ (ความดำริผิด) ซึ่งตรงข้ามกับ สัมมาสังกัปปะ ในอริยมรรคมีองค์ 8
โดยสรุป
กามสังกัปปะ เป็นเพียงความคิดหรือวิตกในกาม ซึ่งเป็นอาการภายนอก หรือส่วน หยาบกว่า แต่
กามราคะ/กามฉันทะ เป็นกิเลสที่เป็นรากฐานภายใน (สังโยชน์) ที่ทำให้เกิดความคิด (กามสังกัปปะ) และการกระทำที่เกี่ยวข้องกับกาม
การละสังโยชน์ข้อที่ 4
คือการกำจัด กามราคะ ซึ่งเป็นการละระดับที่ลึกกว่ากามสังกัปปะ
ความเห็น
ai ตอบได้ชัดเจนดี หลายคนอาจสงสัยว่า กามฉันทะ (กามราคะ) น่าจะเป็นกิเลส ที่หยาบกว่า กามสังกัปปะ (ตรึกในกาม) เพราะกามสังกัปปะเป็นระดับความคิด เป็นสิ่งที่อยู่ในใจ แต่กลับไม่ใช่ ai สรุปว่า กามราคะ ละยากกว่ากามสังกัปปะ ดังนั้น กามฉันทะ(กามราคะ) สังโยชน์เบื้องต่ำในข้อที่ 4 โสดาบันไม่อาจละได้ ต้องระดับ สกทาคามีขึ้นไปเท่านั้น แต่ก็ใช่ว่าจะละได้หมด แค่เบาบางเท่านั้นเอง (ราคะ โทสะ โมหะ เบาบาง)
ถ้าจะละได้หมดต้องระดับ อนาคามี (เทวดาชั้นรูปภพหรือชั้นพรหม) ใครยังไม่แน่ใจ ให้เข้าไป ศึกษาพระสูตร "มหาปทานสูตร หรือเสด็จสุทธาวาส" จะเห็นว่าเทวดา สุทธาวาสทุกชั้น ตั้งแต่ อวิหา จนถึงอกนิฏฐา ต่างรายงานกับพระพุทธเจ้าว่า พวกตนคลายความกำหนัดในกาม จึงมาเกิดที่ สุทธาวาส อ่าน
|
