พระไตรปิฎก ฉบับหลวง เล่มที่ ๑๖ พระสุตตันตปิฎก หน้าที่ ๔๖-๔๗

๙. สมณพราหมณสูตรที่ ๑ (ตรัสกับภิกษุทั้งหลาย)

             [๙๔] พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระเชตวัน อารามของท่านอนาถบิณฑิก เศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี ฯลฯ พระผู้มีพระภาคได้ตรัสพระพุทธพจน์นี้ว่า

             ดูกรภิกษุทั้งหลาย สมณะหรือพราหมณ์ เหล่าใดเหล่าหนึ่ง ย่อมไม่กำหนดรู้ชรามรณะ
ย่อมไม่กำหนดรู้เหตุเกิด แห่งชรามรณะ
ย่อมไม่กำหนดรู้ความดับแห่งชรามรณะ
ย่อมไม่กำหนดรู้ข้อปฏิบัติ ให้ถึงความดับแห่งชรามรณะ
ย่อมไม่กำหนดรู้ชาติ ฯลฯ
ย่อมไม่กำหนดรู้ภพ ฯลฯ
ย่อมไม่กำหนดรู้อุปาทาน ฯลฯ
ย่อมไม่กำหนดรู้ตัณหา ฯลฯ
ย่อมไม่กำหนดรู้เวทนา ฯลฯ
ย่อมไม่กำหนดรู้ผัสสะ ฯลฯ
ย่อมไม่กำหนดรู้สฬายตนะ ฯลฯ
ย่อมไม่กำหนดรู้นามรูป ฯลฯ
ย่อมไม่กำหนดรู้วิญญาณ ฯลฯ
ย่อมไม่กำหนดรู้สังขารทั้งหลาย
ย่อมไม่กำหนดรู้เหตุเกิดแห่งสังขาร
ย่อมไม่กำหนดรู้ความดับแห่งสังขาร
ย่อมไม่กำหนดรู้ข้อปฏิบัติให้ถึงความดับแห่งสังขาร

             ดูกรภิกษุทั้งหลาย สมณะหรือพราหมณ์เหล่านี้ ย่อมไม่ได้รับสมมติว่าเป็น สมณะในหมู่สมณะ หรือไม่ได้รับสมมติว่าเป็นพราหมณ์ ในหมู่พราหมณ์อนึ่ง ท่านเหล่านี้ จะทำให้แจ้งซึ่งประโยชน์แห่งความเป็นสมณะ หรือประโยชน์แห่งความเป็นพราหมณ์ ด้วยปัญญาอันรู้ยิ่งด้วยตนเอง ในปัจจุบันเข้าถึงอยู่ ไม่ได้

             [๙๕] ดูกรภิกษุทั้งหลาย ส่วนสมณะ หรือพราหมณ์เหล่าใดเหล่าหนึ่ง ย่อมกำหนดรู้ชรามรณะ
ย่อมกำหนดรู้เหตุเกิดแห่งชรามรณะ
ย่อมกำหนดรู้ความดับแห่งชรามรณะ
ย่อมกำหนดรู้ข้อปฏิบัติ ให้ถึงความดับแห่งชรามรณะ
ย่อมกำหนดรู้ชาติ ฯลฯ ย่อมกำหนดรู้ภพ ฯลฯ ย่อมกำหนดรู้อุปาทาน ฯลฯ ย่อมกำหนดรู้ตัณหา ฯลฯ ย่อมกำหนดรู้เวทนา ฯลฯ ย่อมกำหนดรู้ผัสสะ ฯลฯ ย่อมกำหนดรู้สฬายตนะ ฯลฯ ย่อมกำหนดรู้นามรูป ฯลฯ ย่อมกำหนดรู้วิญญาณ ฯลฯ
ย่อมกำหนดรู้สังขารทั้งหลาย
ย่อมกำหนดรู้เหตุเกิดแห่งสังขาร
ย่อมกำหนดรู้ความดับแห่งสังขาร
ย่อมกำหนดรู้ข้อปฏิบัติ ให้ถึงความดับแห่งสังขาร

             ดูกรภิกษุทั้งหลายสมณะหรือ พราหมณ์เหล่านี้แล ย่อมได้รับสมมติว่าเป็น สมณะ ในหมู่สมณะ และได้รับสมมติว่า เป็นพราหมณ์ ในหมู่พราหมณ์ อนึ่ง ท่านเหล่านั้น ย่อมทำให้แจ้งซึ่งประโยชน์แห่งความเป็นสมณะ และประโยชน์แห่งความเป็นพราหมณ์ ด้วยปัญญาอันรู้ยิ่งด้วยตนเองในปัจจุบันเข้าถึงอยู่

จบสูตรที่ ๙