พระไตรปิฎก ฉบับหลวง เล่มที่ ๒๑ สุตตันตปิฎก หน้าที่ ๒๙๑-๒๙๒

พระสูตรที่ไม่นับเป็นปัณณาสก์

การเจริญสติปัฏฐานเพื่อรู้ยิ่งราคะ

            [๒๗๔] ดูกรภิกษุทั้งหลาย ธรรม ๔ ประการควรเจริญ เพื่อความ รู้ยิ่งราคะ ๔ ประการเป็นไฉน

            ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุในธรรมวินัยนี้
-ย่อมพิจารณาเห็นกายในกาย มีความเพียร มีสัมปชัญญะ มีสติ กำจัดอภิชฌา และ โทมนัสในโลกเสียได้ ๑
-ย่อมพิจารณาเห็นเวทนาในเวทนา...๑
-ย่อมพิจารณาเห็นจิตในจิต...๑
-ย่อมพิจารณาเห็นธรรมในธรรม มีความเพียรมีสัมปชัญญะ มีสติ กำจัดอภิชฌา และ โทมนัส ในโลกเสียได้ ๑

            ธรรม ๔ ประการนี้ ควรเจริญเพื่อรู้ยิ่งราคะ


การเจริญสัมมัปปธานเพื่อรู้ยิ่งราคะ

            ดูกรภิกษุทั้งหลาย ธรรม ๔ ประการควรเจริญ เพื่อรู้ยิ่งราคะ ๔ ประการเป็นไฉน

            ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุในธรรมวินัยนี้
- ย่อมยังฉันทะให้เกิด พยายาม ปรารภความเพียร ประคองจิต ตั้งจิตไว้ เพื่อไม่ให้อกุศล บาปธรรมที่ยังไม่เกิด ให้เกิดขึ้น ๑
- ย่อมยังฉันทะให้เกิด... เพื่อละอกุศลบาปธรรมที่เกิดขึ้นแล้ว ๑
- ย่อมยังฉันทะให้เกิด ... เพื่อให้กุศลที่ยังไม่เกิด ให้เกิดขึ้น ๑
- ย่อมยังฉันทะให้เกิด พยายาม ปรารภความเพียร ประคองจิต ตั้งจิตไว้ เพื่อความตั้งมั่น ไม่ฟั่นเฟือน เพื่อความมียิ่ง เพื่อความไพบูลย์ เพื่อความเจริญ เพื่อความบริบูรณ์ แห่ง กุศธรรมที่เกิดขึ้นแล้ว ๑

            ธรรม ๔ ประการนี้ ควรเจริญเพื่อรู้ยิ่งราคะ


การเจริญอิทธิบาทเพื่อรู้ยิ่งราคะ

            ดูกรภิกษุทั้งหลาย ธรรม ๔ ประการ ควรเจริญเพื่อรู้ยิ่งราคะ ๔ ประการเป็นไฉน

            ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุในธรรมวินัยนี้
-ย่อมเจริญอิทธิบาทอันประกอบด้วย ฉันทสมาธิ และปธานสังขาร ๑
-เจริญอิทธิบาทอันประกอบด้วย วิริยสมาธิ...๑
-จิตตสมาธิ...๑
-วิมังสาสมาธิ และปธานสังขาร ๑

            ธรรม ๔ ประการนี้ ควรเจริญเพื่อความรู้ยิ่งราคะ


การเจริญธรรมเพื่อกำหนดรู้ราคะ

            ดูกรภิกษุทั้งหลาย ธรรม ๔ ประการควรเจริญเพื่อกำหนดรู้ราคะ ฯลฯ

            ธรรม ๔ ประการนี้ ควรเจริญ
- เพื่อความสิ้นไปรอบ
- เพื่อละ
- เพื่อความสิ้น
- เพื่อความเสื่อม
- เพื่อคลายกำหนัด
- เพื่อดับ
- เพื่อสละ
- เพื่อสละคืน ซึ่งราคะ


การเจริญธรรมเพื่อรู้ยิ่งโทสะ

            ธรรม ๔ ประการนี้ ควรเจริญ
- เพื่อรู้ยิ่ง
- เพื่อกำหนดรู้
- เพื่อความสิ้นไปรอบ
- เพื่อละ
- เพื่อความสิ้น
- เพื่อความเสื่อม
- เพื่อคลายกำหนัด
- เพื่อดับ
- เพื่อสละ
- เพื่อสละคืน ซึ่งโทสะ โมหะ โกธะ อุปนาหะ มักขะปฬาสะ อิสสา มัจฉริยะ มายา สาเฐยยะ ถัมภะ สารัมภะ มานะ อติมานะมทะ ปมาทะ