พระไตรปิฎก ฉบับหลวง (ภาษาไทย) เล่มที่ ๑๔ สุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์ หน้าที่ ๓๒๗

ธาตุวิภังค์สูตร (ธาตุ๖)

ธรรมที่ควรตั้งไว้ในใจ ๔

[๖๘๒] ก็ข้อที่เรากล่าวดังนี้ว่า ดูกรภิกษุ คนเรานี้มีธรรมที่ควรตั้งไว้ในใจ ๔ นั่น เราอาศัยอะไร กล่าวแล้ว คือ
1) มีปัญญา เป็นธรรม ควรตั้งไว้ในใจ 
2) มีสัจจะ เป็นธรรม ควรตั้งไว้ในใจ
3) มีจาคะ เป็นธรรมควรตั้งไว้ ในใจ
4) มีอุปสมะ (ความสงบ ความระงับ) เป็นธรรมควรตั้งไว้ในใจ
 
ข้อที่เรากล่าวดังนี้ว่า ดูกรภิกษุ คนเรานี้มีธรรมที่ควรตั้งไว้ในใจ ๔ นั่น เราอาศัยธรรม ที่ควรตั้งไว้ในใจดังนี้ กล่าวแล้วฯ

[๖๘๓]  ก็ข้อที่เรากล่าวดังนี้ว่า ไม่พึงประมาทปัญญา พึงตามรักษาสัจจะ พึงเพิ่มพูน จาคะ พึงศึกษาสันติเท่านั้น นั่นเราอาศัยอะไรกล่าวแล้ว ดูกรภิกษุ อย่างไรเล่า ชื่อว่าไม่ประมาทปัญญา

ดูกรภิกษุ ธาตุนี้มี ๖ คือ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตุ อากาสธาตุ วิญญาณธาตุ ฯ