อริยสัจจากพระโอษฐ์ ภาคปลายหน้า 1060

อุทเทศแห่งสัมมาวาจา

ภิกษุ ท. ! สัมมาวาจา เป็นอย่างไรเล่า ?
เจตนาเป็นเครื่องเว้นจากการ พูดไม่จริง
เจตนาเป็นเครื่องเว้นจากการ พูดส่อเสียด
เจตนาเป็นเครื่องเว้นจากการ พูดหยาบ
เจตนาเป็นเครื่องเว้นจากการ พูดเพ้อเจ้อ.  
ภิกษุ ท. ! อันนี้เรากล่าวว่า สัมมาวาจา.


หลักวิธีการพูดจาที่เป็น อนริยะ (โวหารคนพาล) และ อริยะ (โวหารอริยะ)

ภิกษุ ท. ! อนริยโวหาร (โวหารพูดที่มิใช่อริยะ แต่เป็นของคนพาล)
๘ประการ เหล่านี้ มีอยู่ แปดประการ อย่างไรเล่า ? แปดประการคือ
คนมักกล่าวว่า ได้เห็นในสิ่งที่มิได้เห็น
คนมักกล่าวว่า ได้ฟังในสิ่งที่มิได้ฟัง
คนมักกล่าวว่า ได้รู้สึกในสิ่งที่มิได้รู้สึก
คนมักกล่าวว่า ได้รู้แจ้งในสิ่งที่มิได้รู้แจ้ง

คนมักกล่าวว่า มิได้เห็นในสิ่งที่เห็น
คนมักกล่าวว่า มิได้ฟังในสิ่งที่ได้ฟัง
คนมักกล่าวว่า มิได้รู้สึกในสิ่งที่ได้รู้สึก
คนมักกล่าวว่า มิได้รู้แจ้งในสิ่งที่ได้รู้แจ้ง
ภิกษุ ท. ! อนริยโวหาร ๘ ประการ เหล่านี้ แล.

ภิกษุ ท. ! อริยโวหาร (โวหารพูดที่เป็นอริยะ ไม่ใช่ของคนพาล)
๘ ประการ เหล่านี้ มีอยู่. แปดประการ อย่างไรเล่า ? แปดประการ คือ
คนมักกล่าวว่า มิได้เห็นในสิ่งที่มิได้เห็น
คนมักกล่าวว่า มิได้ฟังในสิ่งที่มิได้ฟัง
คนมักกล่าวว่า มิได้รู้สึกในสิ่งที่มิได้รู้สึก
คนมักกล่าวว่า มิได้รู้แจ้งในสิ่งที่มิได้รู้แจ้ง

คนมักกล่าวว่า ได้เห็นในสิ่งที่เห็น
คนมักกล่าวว่า ได้ฟังในสิ่งที่ได้ฟัง
คนมักกล่าวว่า ได้รู้สึกในสิ่งที่ได้รู้สึก
คนมักกล่าวว่า ได้รู้แจ้งในสิ่งที่ได้รู้แจ้ง
ภิกษุ ท. ! อริยโวหาร ๘ ประการ เหล่านี้ แล