ฉบับหลวง เล่มที่ ๒๐ สุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย เอก-ทุก-ติกนิบาต หน้าที่ ๑๓๕

ราชสูตรที่ ๑ (เทวดาชั้นจาตุมหาราชิกา -กามภพ)

         [๔๗๖] ดูกรภิกษุทั้งหลาย ในดิถีที่ ๘ ของปักษ์ เทวดาผู้เป็นบริวารของ ท้าวจาตุมหาราช ย่อมเที่ยวตรวจดูโลกนี้ว่า ในหมู่มนุษย์ มนุษย์ที่เกื้อกูลแก่มารดา เกื้อกูลแก่บิดา เกื้อกูลแก่สมณะ เกื้อกูลแก่พราหมณ์ อ่อนน้อมต่อผู้หลักผู้ใหญ่ในสกุล อธิษฐานอุโบสถ ปฏิบัติ ทำบุญ มีอยู่มากแลหรือ

ดูกรภิกษุทั้งหลาย ในดิถีที่ ๑๔ ของปักษ์ พวกโอรสของท้าวจาตุมหาราชย่อมเที่ยว ตรวจดูโลกนี้ว่า ในหมู่มนุษย์ มนุษย์ที่เกื้อกูลแก่มารดา ... ทำบุญ มีอยู่มาก แลหรือ

ดูกรภิกษุทั้งหลาย ในวันอุโบสถ ๑๕ ค่ำนั้น ท้าวจาตุมหาราชย่อมเที่ยวตรวจดู โลกนี้ ด้วยตนเองทีเดียวว่า ในหมู่มนุษย์ มนุษย์ที่เกื้อกูลแก่มารดา เกื้อกูลแก่บิดา เกื้อกูล แก่สมณะเกื้อกูลแก่พราหมณ์ อ่อนน้อมต่อผู้หลักผู้ใหญ่ในสกุล อธิษฐาน อุโบสถ ปฏิบัติ ทำบุญ มีอยู่มากแลหรือ
-------------------------------------------------------------------------------------------

(ถ้ามนุษย์ทำบุญน้อย -เทวดาเสียใจ)
ดูกรภิกษุทั้งหลาย ถ้าในหมู่มนุษย์ มนุษย์ที่เกื้อกูลแก่มารดา .. ปฏิบัติทำบุญมีอยู่น้อย ท้าวจาตุมหาราช ย่อมบอกถึงเหตุที่กล่าวมานั้นแก่พวกเทวดา ชั้นดาวดึงส์ ซึ่งมา ประชุมกันอยู่ ณ สุธรรมาสภา ว่า ดูกรท่านผู้นิรทุกข์ทั้งหลาย ในหมู่มนุษย์ มนุษย์ที่ เกื้อกูลแก่มารดา...ปฏิบัติ ทำบุญ มีน้อย ดูกรภิกษุทั้งหลาย เพราะเหตุนั้น พวกเทวดา ชั้นดาวดึงส์ย่อมพากันเสียใจ ว่า ดูกรผู้เจริญทั้งหลาย กายทิพย์จักเสื่อมหาย(กายไม่งาม) อสุรกาย จักเต็มบริบูรณ์ ดังนี้
-------------------------------------------------------------------------------------------

(ถ้ามนุษย์ทำบุญมาก -เทวดาดีใจ)
ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็ถ้าในหมู่มนุษย์ มนุษย์ที่เกื้อกูลแก่มารดา.. ปฏิบัติทำบุญ มีอยู่มาก ท้าวจาตุมหาราชย่อมบอกถึงเหตุที่กล่าวมานั้น แก่พวกเทวดาชั้นดาวดึงส์ ซึ่งมาประชุม กัน ณ สุธรรมาสภา ว่า ดูกรท่านผู้นิรทุกข์ทั้งหลาย ในหมู่มนุษย์ มนุษย์ที่เกื้อกูลแก่ มารดา เกื้อกูลแก่บิดา เกื้อกูลแก่สมณะ เกื้อกูลแก่พราหมณ์ อ่อนน้อมต่อผู้หลักผู้ใหญ่ ในสกุล อธิษฐาน อุโบสถ ปฏิบัติ ทำบุญมีอยู่มากแล เพราะเหตุนั้น พวกเทวดาชั้น ดาวดึงส์ย่อม พากันดีใจ ว่า ดูกรผู้เจริญทั้งหลาย กายทิพย์จักเต็มบริบูรณ์อสุรกายจัก เสื่อมสูญ

เทวดาชั้นกามภพ
6 ปรนิมมิตตวสวัตตี (ชั้นสูงสุด เทวดากามภพ) อายุ 16,000 ปีทิพย์ (9,216 ล้านปีมนุษย์)
5 นิมมานนรดี
4 ดุสิต
3 ยามา
2 ดาวดึงส์
1 จุตุมหาราชิกา (ชั้นต่ำสุด เทวดากามภพ) อายุ 500 ปีทิพย์ (9 ล้านปีมนุษย์)

ราชสูตรที่ ๒

         [๔๗๗] ดูกรภิกษุทั้งหลาย เรื่องเคยมีมาแล้ว ท้าวสักกะจอมเทพ (ชั้นดาวดึงส์) เมื่อแนะนำ เทวดา ชั้นดาวดึงส์ ได้ตรัสคาถาไว้ในเวลานั้นว่า ฯ แม้นรชนใด พึงเป็น เช่นเรา (พึงเป็นท้าวสักกะ) ก็พึงเข้าจำ อุโบสถ อันประกอบด้วยองค์ ๘ ประการ สิ้นดิถีที่ ๑๔ ที่ ๑๕ ที่ ๘ ของปักษ์ และ สิ้นปาฏิหาริยปักษ์ ด้วย ฯ
(ทำอุโบสถ ๘ ประการ ทำในดิถีที่ ๑๔ ที่๑๕ ที่ ๘ และ สิ้นปาฏิหาริยปักษ์)

ดูกรภิกษุทั้งหลาย คาถานี้แล ท้าวสักกะจอมเทพขับผิด ไม่ถูก ภาษิตไว้ผิด ไม่ถูก ข้อนั้น เพราะเหตุไร เพราะท้าวสักกะจอมเทพ ยังเป็นผู้ไม่ปราศจากราคะ โทสะ และโมหะ

ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้อรหันตขีณาสพ อยู่จบพรหมจรรย์เสร็จกิจที่ต้องทำแล้ว ปลงภาระ ลงแล้ว บรรลุถึงประโยชน์ของตนแล้ว มีสังโยชน์ในภพหมดสิ้นแล้ว พ้นวิเศษแล้วเพราะรู้โดยชอบ ควรที่จะกล่าวคาถาว่า

แม้นรชนใดพึงเป็นเช่นเรา (อรหันต์) ก็พึงเข้าจำอุโบสถ อันประกอบด้วยองค์ ๘ ประการ สิ้นดิถีที่ ๑๔ ที่ ๑๕ ที่ ๘ ของปักษ์ และสิ้นปาฏิหาริยปักษ์ด้วยฯ ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะภิกษุนั้นเป็นผู้ปราศจาก ราคะ โทสะ และโมหะ

ดูกรภิกษุทั้งหลายเรื่องเคยมีมาแล้ว ท้าวสักกะจอมเทพ เมื่อแนะนำเทวดาชั้นดาวดึงส์ ได้ตรัสคาถาไว้ในเวลานั้นว่า

แม้นรชนใดพึงเป็นเช่นเรา ก็พึงเข้าจำอุโบสถ อันประกอบด้วยองค์๘ ประการ สิ้นดิถีที่ ๑๔ ที่ ๑๕ ที่ ๘ ของปักษ์และสิ้นปาฏิหาริยปักษ์ด้วย ฯ

ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็คาถานี้นั้นแล ท้าวสักกะจอมเทพขับผิด ไม่ถูก ภาษิตไว้ผิด ไม่ถูก ข้อนั้นเพราะเหตุไร (๑) เพราะท้าวสักกะจอมเทพยังเป็นผู้ไม่พ้นไปจากชาติ ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาส เรากล่าวว่า (๒) ยังไม่พ้นจากทุกข์

ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็ภิกษุผู้อรหันตขีณาสพ อยู่จบพรหมจรรย์ เสร็จกิจที่ต้องทำแล้ว ปลงภาระ ลงแล้ว บรรลุถึงประโยชน์ของตนแล้ว มีสังโยชน์ในภพหมดสิ้นแล้ว พ้นวิเศษแล้วเพราะรู้โดยชอบ ควรที่จะกล่าวคาถาว่า

แม้นรชนใดพึงเป็นเช่นเรา ก็พึงเข้าจำอุโบสถ อันประกอบด้วยองค์๘ ประการ สิ้นดิถีที่ ๑๔ ที่ ๑๕ ที่ ๘ ของปักษ์และสิ้น ปาฏิหาริยปักษ์ด้วย ฯข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะภิกษุนั้นเป็นผู้พ้นจากชาติ ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ  ทุกข์โทมนัส อุปายาส เรากล่าวว่า พ้นไปจากทุกข์แล้ว ฯ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

หมายเหตุ :-
ท้าวสักกะขับผิดเพราะหลงตนคิดว่า ใครอยากเป็นแบบท้าวสักกะแบบเรา ให้ถืออุโบสถ ๘ ประการ แล้วจะได้ไปถึง ความเป็นท้าวสักกะ (ดาวดึงส์).. แต่พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ขับผิด ที่ถูกแล้วต้องขับว่า "ใครอยากเป็นแบบเรา (อรหันต์) ให้ถืออุโบสถ ๘ ประการแล้วจะได้ไปถึง ความเป็นอรหันต์ พระพุทธตรัสว่า ท้าวสักกะ ขับผิด เพราะถืออุโบสถ ๘ แล้ว สามารถไปถึงอรหันต์ ไม่ใช่เป็นแค่ดาวดึงส์ คำกล่าวนี้จึงควรเป็นคำกล่าวของพระอรหันต์ผู้พ้นจาก ชาติ ชรา มรณะ