เว็บไซต์ อนาคามี เผยแพร่คำพระศาสดา เผยแพร่คำสอนตถาคต เว็บไซต์เผยแพร่พระสุตรคำสอนของพระพุทธเจ้า คลิปคำสอน คลิปสาธยายธรรม
 
ค้นหาคำที่ต้องการ          

 
 สมาธิ ๙ ระดับ : ธรรม ๙ อย่างที่ควรรู้ยิ่งเป็นไฉน 556
 
 

พระไตรปิฎก ฉบับหลวง เล่มที่ ๑๑ สุตตันตปิฎก หน้าที่ ๒๘๒

ธรรม ๙ อย่างที่ควรรู้ยิ่งเป็นไฉน (อนุบุพพวิหาร ๙)

            [๔๖๓] ธรรม ๙ อย่างที่ควรรู้ยิ่งเป็นไฉน ได้แก่อนุบุพพวิหาร ๙ คือ
ดูกรผู้มีอายุ ทั้งหลาย

๑. ปฐมฌาน - ภิกษุในธรรมวินัยนี้ สงัดจากกาม สงัดจากอกุศลธรรม บรรลุ ปฐมฌาน (กามดับ-ไม่คิดเรื่องกาม)

๒. ทุติยฌาน- มีวิตก มีวิจาร มีปีติ และสุข เกิดแต่วิเวกอยู่ บรรลุ ทุติยฌาน
(มีวิตกวิจาร/เกิดปิติ เกิดสุข ในสมาธิ)

. ตติยฌาน - มีความผ่องใสแห่งจิตในภายใน เป็นธรรมเอกผุดขึ้น ไม่มีวิตก ไม่มีวิจาร เพราะวิตกวิจารสงบไป มีปีติและสุขเกิดแต่สมาธิอยู่ อนึ่ง เป็น ผู้มีอุเบกขา มีสติสัมปชัญญะ และเสวยสุขด้วยนามกาย เพราะปีติสิ้นไป บรรลุตติยฌาน
(จิตผ่องใส ไม่มีวิตกวิจาร)

๔. จตุตถฌาน - ที่พระอริยะเจ้าทั้งหลายสรรเสริญว่าผู้ได้ฌานนี้ เป็นผู้มีอุเบกขา มีสติอยู่เป็นสุข บรรลุ จตุตถฌาน

๕. วิญญาณัญจายตนฌาน -ไม่มีทุกข์ไม่มีสุข เพราะละสุขละทุกข์ และ ดับโสมนัส โทมนัสก่อนๆได้ มีอุเบกขาเป็นเหตุให้สติบริสุทธิ์อยู่ บรรลุ อากาสานัญจายตนฌาน

๖.วิญญาณัญจายตนฌาน - ด้วยมนสิการว่า อากาศหาที่สุด มิได้ เพราะล่วงรูปสัญญาโดยประการทั้งปวง เพราะดับปฏิฆสัญญา เพราะไม่กระทำไว้ในใจ ซึ่งนานัตตสัญญาอยู่ บรรลุ วิญญาณัญจายตนฌาน

๗.อากิญจัญญายตนฌาน- ด้วยมนสิการว่า วิญญาณหาที่สุดมิได้ เพราะ ล่วงอากาสานัญจายตนฌานโดยประการทั้งปวงอยู่ บรรลุอากิญจัญญายตนฌาน

๘.เนวสัญญานาสัญญายตนฌาน -ด้วยมนสิการว่า ไม่มีอะไร เพราะล่วง วิญญาณัญจายตนฌาน โดยประการทั้งปวงอยู่ บรรลุ เนวสัญญานาสัญญายตน ฌาน

๙. สัญญาเวทยิตนิโรธ -เพราะล่วงอากิญจัญญายตนฌานโดยประการทั้งปวงอยู่ บรรลุสัญญาเวทยิตนิโรธ เพราะล่วง เนวสัญญานาสัญญายตนฌาน โดยประการทั้งปวงอยู่


ธรรม ๙ อย่างเหล่านี้ควรทำให้แจ้งเป็นไฉน

            [๔๖๔] ธรรม ๙ อย่างที่ควรทำให้แจ้งเป็นไฉน ได้แก่อนุบุพพนิโรธ ๙ คือ
เมื่อเข้า ปฐมฌาน กามสัญญาดับ
เมื่อเข้า ทุติยฌาน วิตกวิจารดับ
เมื่อเข้า ตติยฌาน ปีติดับ
เมื่อเข้า จตุตถฌาน ลมอัสสาส ปัสสาสะดับ(ลมหายใจเข้า-ออก)

เมื่อเข้า อากาสานัญจายตนฌาน รูปสัญญาดับ
เมื่อเข้า วิญญาณัญจายตนฌาน อากาสานัญจายตนสัญญาดับ
เมื่อเข้า อากิญจัญญายตนฌาน วิญญาณัญจายตนสัญญาดับ
เมื่อเข้า เนวสัญญานาสัญญายตนฌาน อากิญจัญญายตนะดับ
เมื่อเข้า สัญญาเวทยิตนิโรธ สัญญาและเวทนาดับ

          ธรรม ๙ อย่างเหล่านี้ควรทำให้แจ้ง ฯ ธรรม ๙ ดังพรรณนามานี้ เป็นของจริง แท้ แน่นอน ไม่ผิดพลาด ไม่เป็นอย่างอื่น อันพระตถาคตตรัสรู้แล้วโดยชอบ ฯ



 
 
พุทธวจน : อ่านคำสอนพระศาสดา อ่านแบบสบายตา โดยคัดลอกหนังสือทั้งเล่มมาจัดทำเป็นเว็บเพจ (คลิกอ่านพร้อมดาวน์โหลดไฟล์ pdf)
90 90 90 90
พุทธประวัติ ขุมทรัพย์ อริยสัจ
ภาคต้น
อริยสัจ
ภาคปลาย
ปฏิจจ ปฐมธรรม ตถาคต อนาคามี อินทรีย์
สังวร
สัตว์
สัตตานัง
ทาน
สกทาคามี
ฆราวาส
ชั้นเลิศ
มรรควิธี
ที่ง่าย
อริยวินัย เดรัจฉานวิชา กรรม สมถะ
วิปัสสนา
โสดาบัน นา
ปานสติ
จิต มโน
วิญญาณ
ก้าวย่าง
อย่างพุทธะ
ตามรอย
ธรรม
ภพ ภูมิ
พุทธวจน
สาธยาย
ธรรม
สังโยชน์