เว็บไซต์ อนาคามี เผยแพร่คำพระศาสดา เผยแพร่คำสอนตถาคต เว็บไซต์เผยแพร่พระสุตรคำสอนของพระพุทธเจ้า คลิปคำสอน คลิปสาธยายธรรม
ค้นหาคำที่ต้องการ            

ฌานสูตร ความแตกต่างของอริยสาวกผู้ได้สดับ กับ ปุถุชนผู้ไม่ได้สดับ 1540
 

พระไตรปิฎก ฉบับหลวง เล่มที่ ๒๑ สุตตันตปิฎก หน้าที่ ๑๒๕

ฌานสูตรที่ ๑ และ ญาณสูตรที่ ๒ (แสดงแบบตาราง)

(ดูพระสูตรเต็ม P1539 )

(ฌานสูตรที่ ๑)  บุคคล ๔ จำพวกนี้ มีปรากฏอยู่ในโลก (กลุ่มที่ 1) 
ปฐมฌาน (๑) ปถุชน
(บรรลุ ปฐมฌาน ด้วยความสามารถของตนเอง)
เมื่อตายไป - สมัยเป็นมนุษย์
เข้าถึงเทวดาเหล่า พรหมกายิกา ตลอด 1 กัป
เมื่อตายไป - สมัยเป็นเทวดา (อายุครบ 1 กัป )
ย่อมเข้าถึงนรกบ้าง กำเนิดดิรัจฉานบ้าง เปรตวิสัยบ้าง
อริยสาวก
(บรรลุ ปฐมฌาน จากการได้สดับคำของตถาคต)
อยู่จนคุ้นเคยใน ปฐมฌาน ไม่เสื่อมเมื่อกระทำกาละ
เมื่อตายไป - สมัยเป็นมนุษย์
เข้าถึงเทวดาเหล่า พรหมกายิกา ตลอด 1 กัป
เมื่อตายไป - สมัยเป็นเทวดา(อายุครบ 1 กัป )
จะปรินิพพานในภพนั้น (ไม่มีภพใหม่)
ทุติยฌาน (๒) ปถุชน
(บรรลุ ทุติยฌาน ด้วยความสามารถของตนเอง)
เมื่อตายไป - สมัยเป็นมนุษย์
เข้าถึงเทวดาเหล่า อาภัสสระ ตลอด 2 กัป
เมื่อตายไป - สมัยเป็นเทวดา (อายุครบ 2 กัป )
ย่อมเข้าถึงนรกบ้าง กำเนิดดิรัจฉานบ้าง เปรตวิสัยบ้าง
อริยสาวก
(บรรลุ ทุติยฌาน จากการได้สดับคำของตถาคต)
อยู่จนคุ้นเคยใน ทุติยฌาน ไม่เสื่อมเมื่อกระทำกาละ
เมื่อตายไป - สมัยเป็นมนุษย์
เข้าถึงเทวดาเหล่า อาภัสสระ ตลอด 2 กัป
เมื่อตายไป - สมัยเป็นเทวดา (อายุครบ 2 กัป )
จะปรินิพพานในภพนั้น (ไม่มีภพใหม่)
ตติยฌาน (๓) ปถุชน
(บรรลุ ตติยฌาน ด้วยความสามารถของตนเอง)
เมื่อตายไป - สมัยเป็นมนุษย์
เข้าถึงเทวดาเหล่า สุภกิณหะ ตลอด 4 กัป
เมื่อตายไป - สมัยเป็นเทวดา (อายุครบ 4 กัป )
ย่อมเข้าถึงนรกบ้าง กำเนิดดิรัจฉานบ้าง เปรตวิสัยบ้าง
อริยสาวก
(บรรลุ ตติยฌาน จากการได้สดับคำของตถาคต)
อยู่จนคุ้นเคยใน ตติยฌาน ไม่เสื่อมเมื่อกระทำกาละ
เมื่อตายไป - สมัยเป็นมนุษย์
เข้าถึงเทวดาเหล่า สุภกิณหะ ตลอด 4 กัป
เมื่อตายไป - สมัยเป็นเทวดา (อายุครบ 4 กัป )
จะปรินิพพานในภพนั้น (ไม่มีภพใหม่)
จตุตถฌาน (๔) ปถุชน
(บรรลุ จตุตถฌาน ด้วยความสามารถของตนเอง)
เมื่อตายไป - สมัยเป็นมนุษย์
เข้าถึงเทวดาเหล่า เวหัปผละ ตลอด 500 กัป
เมื่อตายไป - สมัยเป็นเทวดา (อายุครบ 500 กัป )
ย่อมเข้าถึงนรกบ้าง กำเนิดดิรัจฉานบ้าง เปรตวิสัยบ้าง
อริยสาวก
(บรรลุ จตุตถฌาน จากการได้สดับคำของตถาคต)
อยู่จนคุ้นเคยใน จตุตถฌาน ไม่เสื่อมเมื่อกระทำกาละ
เมื่อตายไป - สมัยเป็นมนุษย์
เข้าถึงเทวดาเหล่า เวหัปผละ ตลอด 500 กัป
เมื่อตายไป - สมัยเป็นเทวดา (อายุครบ 500 กัป )
จะปรินิพพานในภพนั้น (ไม่มีภพใหม่)

  ฌาณสูตร ๑ หมายถึงการทำสมาธิเมื่อทำกาละ แยกเป็นปุถุชนผู้ไม่ได้สดับ กับผู้ได้สดับคำของตถาคต
หลังกายแตกทำลาย ทั้งผู้ไม่ได้สดับ กับผู้ที่เคยสดับ สามารถเข้าถึงเทพหมู่ใดหมู่หนึ่งในชั้นรูปภพ(ชั้นพรหม)
ตามกำลังอินทรีย์ ของแต่ละคน แต่เมื่อหมดอายุขัยแล้ว ปุถุชนผู้ไม่ได้สดับ ภพใหม่ย่อมไม่พ้น
ไปจากอบายนรก (วนเวียนในสังสารวัฏ) ส่วนผู้ได้สดับหลังกายแตกดับ จะปรินิพพานในภพเทวดานั้นๆ
   
(ฌานสูตรที่ ๒)  บุคคล ๔ จำพวกนี้ มีปรากฏอยู่ในโลก (กลุ่มที่ 2) เป็นกลุ่มของอริยสาวก
ปฐมฌาน (๑) อริยสาวก
บุคคลนั้นพิจารณาเห็น รูป เวทนา ... มีอยู่ใน ปฐมฌาน นั้น
โดยความเป็นของไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นของว่างเปล่า เป็นของไม่ใช่ตน
เมื่อตายไป - สมัยเป็นมนุษย์
เข้าถึงเทวดาเหล่า สุทธาวาส
เมื่อกายแตกทำลาย ในชั้นสุทธาวาส
ก็จะปรินิพพาน
ทุติยฌาน (๒) อริยสาวก
บุคคลนั้นพิจารณาเห็น รูป เวทนา ... มีอยู่ใน ทุติยฌาน นั้น
โดยความเป็นของไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นของว่างเปล่า เป็นของไม่ใช่ตน
เมื่อตายไป - สมัยเป็นมนุษย์
เข้าถึงเทวดาเหล่า สุทธาวาส
เมื่อกายแตกทำลาย ในชั้นสุทธาวาส
ก็จะปรินิพพาน
ตติยฌาน (๓) อริยสาวก
บุคคลนั้นพิจารณาเห็น รูป เวทนา ... มีอยู่ใน ตติยฌาน นั้น
โดยความเป็นของไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นของว่างเปล่า เป็นของไม่ใช่ตน
เมื่อตายไป - สมัยเป็นมนุษย์
เข้าถึงเทวดาเหล่า สุทธาวาส
เมื่อกายแตกทำลาย ในชั้นสุทธาวาส
ก็จะปรินิพพาน
จตุตถฌาน (๔) อริยสาวก
บุคคลนั้นพิจารณาเห็น รูป เวทนา ... มีอยู่ใน จตุตถฌาน นั้น
โดยความเป็นของไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นของว่างเปล่า เป็นของไม่ใช่ตน
เมื่อตายไป - สมัยเป็นมนุษย์
เข้าถึงเทวดาเหล่า สุทธาวาส
เมื่อกายแตกทำลาย ในชั้นสุทธาวาส
ก็จะปรินิพพาน

  ฌาณสูตร ๒ อริยสาวกที่มีอินทรีย์แก่กล้ากว่า อริยสาวก ตามฌานสูตรที่ ๑ คือเป็นผู้ที่พิจารณาเห็น รูป เวทนา สัญญา
สังขาร วิญญาณ (ขันธ์๕) ในขณะทำสมาธิว่า ไม่เที่ยง เป็นของว่างเปล่า เมื่อตายจากมนุษย์ก็จะเข้าถึงเทวดา
ชั้นสุทธาวาส ซึ่งมีชั้นย่อยถึง 5 ชั้น (อวิหา อตัปปา สุทัสสา สุทัสสี อกนิฏฐา) เมื่อทำความเพียรจนบรรลุธรรม ก็จะปรินิพพานโดยไม่ต้องรอให้หมดอายุขัย เหมือนเทวดาภพอื่นๆ

   





พุทธวจน : อ่านคำสอนพระศาสดา อ่านแบบสบายตา โดยคัดลอกหนังสือทั้งเล่มมาจัดทำเป็นเว็บเพจ (คลิกอ่านพร้อมดาวน์โหลดไฟล์ pdf)
90 90 90 90
พุทธประวัติ ขุมทรัพย์ อริยสัจ
ภาคต้น
อริยสัจ
ภาคปลาย
ปฏิจจ ปฐมธรรม ตถาคต อนาคามี อินทรีย์
สังวร
สัตว์
สัตตานัง
ทาน
สกทาคามี
ฆราวาส
ชั้นเลิศ
มรรควิธี
ที่ง่าย
อริยวินัย เดรัจฉานวิชา กรรม สมถะ
วิปัสสนา
โสดาบัน นา
ปานสติ
จิต มโน
วิญญาณ
ก้าวย่าง
อย่างพุทธะ
ตามรอย
ธรรม
ภพ ภูมิ
พุทธวจน
สาธยาย
ธรรม
สังโยชน์