พระไตรปิฎก ฉบับหลวง เล่มที่ ๒๑ พระสุตตันตปิฎก หน้าที่ ๑๔ - ๑๕

จารสูตร

กามวิตก พยาบาทวิตก หรือ วิหิงสาวิตก (เบียดเบียน)

 กามวิตก(ตริตึกในทางกาม)
 พยาบาทวิตก(ตริตึกในทางพยาบาท)
 วิหิงสาวิตก(ตริตึกในทางเบียดเบียน)

(ภิกษุยินดี)

           [๑๑] ดูกรภิกษุทั้งหลาย ถ้าแม้ กามวิตก พยาบาทวิตก หรือวิหิงสาวิตก
เกิดขึ้น แก่ภิกษุผู้กำลังเดินอยู่ และภิกษุยินดี ไม่ละ ไม่บรรเทา ไม่ทำให้ถึง ความ พินาศ ซึ่งวิตกนั้น ไม่ให้ถึงความไม่มี ภิกษุแม้กำลังเดินอยู่เป็นอย่างนี้แล้ว เราเรียกว่า ผู้ไม่มีความเพียร ไม่มีโอตตัปปะ เกียจคร้าน มีความเพียรเลวเป็นนิจนิรันดร

           ดูกรภิกษุทั้งหลาย ถ้าแม้กามวิตก พยาบาทวิตก หรือวิหิงสาวิตก
เกิดขึ้น แก่ภิกษุผู้ยืนอยู่ และภิกษุยินดี ไม่ละ ไม่บรรเทา ไม่ทำให้ถึงความพินาศ ซึ่ง วิตกนั้น ไม่ให้ถึงความไม่มี ภิกษุแม้ยืนอยู่เป็นอย่างนี้ เราเรียกว่าผู้ไม่มีความเพียร ไม่มีโอตตัปปะ เกียจคร้าน มีความเพียรเลวเป็นนิจนิรันดร

           ดูกรภิกษุทั้งหลาย ถ้าแม้กามวิตก พยาบาทวิตก หรือวิหิงสาวิตก
เกิดขึ้น แก่ภิกษุ ผู้นั่งอยู่ และภิกษุยินดี ไม่ละ ไม่บรรเทา ไม่ทำให้ถึงความพินาศ ซึ่ง วิตกนั้น ไม่ให้ถึง ความไม่มี ภิกษุแม้นั่งอยู่เป็นอย่างนี้ เราเรียกว่า ผู้ไม่มี ความเพียร ไม่มี โอตตัปปะ เกียจคร้าน มีความเพียรเลวเป็นนิจนิรันดร

           ดูกรภิกษุทั้งหลาย ถ้าแม้กามวิตก พยาบาทวิตก หรือวิหิงสาวิตก
เกิดขึ้น แก่ภิกษุ ผู้นอนตื่นอยู่ และภิกษุยินดี ไม่ละ ไม่บรรเทา ไม่ทำให้ถึงความ พินาศ ซึ่งวิตกนั้น ไม่ให้ถึงความไม่มี ภิกษุแม้นอนตื่นอยู่เป็นอย่างนี้ เราเรียกว่า ผู้ไม่มี ความเพียร ไม่มี โอตตัปปะเกียจคร้าน มีความเพียรเลวเป็นนิจนิรันดร
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(ภิกษุไม่ยินดี)

           ดูกรภิกษุทั้งหลาย ถ้าแม้กามวิตกพยาบาทวิตก หรือวิหิงสาวิตก
เกิดขึ้น แก่ภิกษุ ผู้เดินอยู่ และภิกษุไม่ยินดี ละบรรเทา กระทำให้พินาศซึ่งวิตกนั้น ให้ถึงความ ไม่มี ภิกษุแม้เดินอยู่เป็นอย่างนี้เราเรียกว่า ผู้มีความเพียร มีโอตตัปปะ มีความเพียร อันปรารภแล้ว เป็นนิจนิรันดรมีใจเด็ดเดี่ยว

           ดูกรภิกษุทั้งหลาย ถ้าแม้กามวิตก พยาบาทวิตก หรือวิหิงสาวิตก
เกิดขึ้น แก่ภิกษุ ผู้ยืนอยู่ และภิกษุไม่ยินดี ละบรรเทา กระทำให้พินาศซึ่งวิตกนั้น ให้ถึงความ ไม่มี ภิกษุแม้ยืนอยู่เป็นอย่างนี้ เราเรียกว่า ผู้มีความเพียรมีโอตตัปปะ มีความเพียร อันปรารภแล้วเป็นนิจนิรันดร มีใจเด็ดเดี่ยว

           ดูกรภิกษุทั้งหลาย ถ้าแม้กามวิตก พยาบาทวิตก หรือวิหิงสาวิตก
เกิดขึ้น แก่ภิกษุ ผู้นั่งอยู่ และภิกษุไม่ยินดี ละบรรเทา กระทำให้พินาศซึ่งวิตกนั้น ให้ถึงความ ไม่มีภิกษุ แม้นั่งอยู่เป็นอย่างนี้ เราเรียกว่าผู้มีความเพียร มีโอตตัปปะ มีความเพียร อันปรารภแล้ว เป็นนิจนิรันดร มีใจเด็ดเดี่ยว

           ดูกรภิกษุทั้งหลาย ถ้าแม้กามวิตกพยาบาทวิตก หรือวิหิงสาวิตก
เกิดขึ้น แก่ภิกษุผู้นอนตื่นอยู่ และภิกษุไม่ยินดี ละบรรเทา กระทำให้พินาศซึ่งวิตก นั้น ให้ถึง ความไม่มี ภิกษุแม้นอนตื่นอยู่ เป็นอย่างนี้ เราเรียกว่า ผู้มีความเพียร มี โอตตัปปะ มีความเพียร อันปรารภแล้วเป็นนิจนิรันดร มีใจเด็ดเดี่ยว ฯ

           ถ้าภิกษุใด เดินก็ตาม ยืนก็ตาม นั่งหรือนอนก็ตาม ย่อมตรึกถึงวิตก อันลามก อิงอาศัยกิเลส ภิกษุผู้เช่นนั้น เป็นผู้ดำเนินไปสู่ทางผิด หมกมุ่นแล้วใน อารมณ์ อันยัง ความลุ่มหลง ให้เกิด เป็นผู้ไม่ควรเพื่อบรรลุสัมโพธิญาณอันอุดม

           แต่ถ้าภิกษุใดเดินก็ตาม ยืนก็ตาม นั่งหรือนอนก็ตาม ยังวิตกให้สงบ แล้ว ยินดีในธรรม เป็นที่สงบวิตก ภิกษุเช่นนั้น เป็นผู้ควรเพื่อบรรลุ ซึ่งสัมโพธิญาณ อันอุดม

จบสูตรที่ ๑