- สฬา. สํ. ๑๘/๑๖๖/๒๒๗-๒๓๑. (ฉบับ ๕ แก้กรรม หน้า ๒๑

กรรมเก่า(ปุราณกัมม) - กรรมใหม่(นวกรรม)

ภิกษุทั้งหลาย ! เราจักแสดงซึ่ง กรรม ทั้งหลาย
ทั้งใหม่ และ เก่า กัมมนิโรธ และกัมมนิโรธคามินีปฏิปทา.

1) กรรมเก่า(ปุราณกัมม)
ภิกษุทั้งหลาย ! กรรมเก่า (ปุราณกัมม) เป็นอย่างไรเล่า ?
ภิกษุทั้งหลาย ! จักษุ (ตา)โสตะ (หู) ฆานะ (จมูก)
ชิวหา (ลิ้น) กายะ (กาย) มนะ (ใจ)
อันเธอทั้งหลาย พึงเห็นว่าเป็น ปุราณกัมม (กรรมเก่า)
อภิสังขตะ (อันปัจจัยปรุงแต่งขึ้น)
อภิสัญเจตยิตะ (อันปัจจัยทำให้เกิดความรู้สึกขึ้น)
เวทนียะ (มีความรู้สึกต่ออารมณ์ได้)
ภิกษุทั้งหลาย ! นี้เรียกว่า กรรมเก่า

2) กรรมใหม่(นวกัมม)
ภิกษุทั้งหลาย ! กรรมใหม่ (นวกัมม) เป็นอย่างไรเล่า ?
ภิกษุทั้งหลาย ! ข้อที่บุคคลกระทำกรรม
ด้วยกาย ด้วยวาจา ด้วยใจ ในกาลบัดนี้ อันใด
อันนี้เรียกว่า กรรมใหม่

3) ความดับแห่งกรรม(กัมมนิโรธ)
ภิกษุทั้งหลาย ! กัมมนิโรธ (ความดับแห่งกรรม)เป็นอย่างไรเล่า ?
ภิกษุทั้งหลาย ! ข้อที่บุคคลถูกต้องวิมุตติ
เพราะความดับ แห่งกายกรรม วจีกรรม มโนกรรม อันใด
อันนี้เรียกว่า กัมมนิโรธ

4) ข้อปฏิบัติให้ถึงความดับแห่งกรรม(อริยมรรคมีองค์แปด)
ภิกษุทั้งหลาย ! กัมมนิโรธคามินีปฏิปทา (ข้อปฏิบัติให้ถึงความ ดับแห่งกรรม) เป็นอย่างไรเล่า ?
กัมมนิโรธคามินีปฏิปทานั้น คือ อริยอัฏฐังคิกมรรค
(อริยมรรคมีองค์แปด) นี้นั่นเอง ได้แก่
สัมมาทิฏฐิ (ความเห็นชอบ)
สัมมาสังกัปปะ (ความดำริชอบ)
สัมมาวาจา (การพูดจาชอบ)
สัมมากัมมันตะ (การทำการงานชอบ)
สัมมาอาชีวะ (การเลี้ยงชีวิตชอบ)
สัมมาวายามะ (ความพากเพียรชอบ)
สัมมาสติ (ความระลึกชอบ)
สัมมาสมาธิ (ความตั้งใจมั่นชอบ).
ภิกษุทั้งหลาย ! นี้เรียกว่า กัมมนิโรธคามินีปฏิปทา

ภิกษุทั้งหลาย ! ด้วยประการดังนี้แล (เป็นอันว่า)
กรรมเก่า เราได้แสดงแล้วแก่เธอทั้งหลาย
กรรมใหม่ เราก็แสดงแล้ว
กัมมนิโรธ เราก็ได้แสดงแล้ว
กัมมนิโรธคามินีปฏิปทา เราก็ได้แสดงแล้ว.

ภิกษุทั้งหลาย ! กิจใด ที่ศาสดาผู้เอ็นดู
แสวงหาประโยชน์เกื้อกูลอาศัยความเอ็นดูแล้ว
จะพึงทำแก่สาวกทั้งหลาย
กิจนั้น เราได้ทำแล้วแก่พวกเธอ.

ภิกษุทั้งหลาย ! นั่นโคนไม้ นั่นเรือนว่าง.
พวกเธอจงเพียรเผากิเลส อย่าได้ประมาท
อย่าเป็นผู้ที่ต้องร้อนใจ ในภายหลังเลย.

นี่แล เป็นวาจาเครื่องพร่ำสอนของเรา แก่เธอทั้งหลาย