|
|
|
|
|
|
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๔
(วินัยปิฎกเล่ม ๔ ) |
|
|
|
|
|
|
|
มหาวรรค ภาค ๑ |
|
|
|
มหาขันธกะ |
|
|
|
|
โพธิกถา เป็นต้น |
|
|
|
|
|
โพธิกถา ปฏิจจสมุปบาทมนสิการ |
|
|
|
|
|
อชปาลนิโครธกถา |
|
|
|
|
|
มุจจลินทกถา |
|
|
|
|
|
ราชายตนกถา |
|
|
|
|
|
อนัจฉริยคาถา |
|
|
|
|
|
พรหมยาจนกถา ท้าวสหัมบดีพรหมทราบพระปริวิตกแห่งจิตของพระผู้มีพระภาค . . |
|
|
|
|
|
|
|
พรหมยาจนกถา
ท้าวสหัมบดีพรหมทราบพระปริวิตกแห่งจิตของพระผู้มีพระภาค
ทรงพิจารณาสัตวโลกเปรียบด้วยดอกบัว ๔ เหล่า |
|
|
|
|
|
พุทธปริวิตกกถา |
|
|
|
|
เรื่องอุปกาชีวก |
|
|
|
|
เรื่องพระปัญจวัคคีย์ |
|
|
|
|
|
เรื่องพระปัญจวัคคีย์
ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร ปฐมเทศนา
พระปัญจวัคคีย์ทูลขอบรรพชา |
|
|
|
|
|
ทรงแสดงอนัตตลักขณสูตร
ตรัสถามความเห็นพระปัญจวัคคีย์
ตรัสให้พิจารณาโดยยถาภูตญาณทัสสนะ |
|
|
|
|
เรื่องยสกุลบุตร
|
|
|
|
|
|
เรื่องยสกุลบุตร
บิดาของยสกุลบุตรตามหา
ยสกุลบุตรสำเร็จพระอรหัตต์
มารดาและภรรยาเก่าของพระยสได้ธรรมจักษุ
สหายคฤหัสถ์ ๔ คนของพระยสออกบรรพชา
สหายคฤหัสถ์ ๕๐ คน ของพระยสออกบรรพชา
เรื่องพ้นจากบ่วง
|
|
|
|
|
ทรงอนุญาตบรรพชาและอุปสมบทด้วยไตรสรณคมน์ |
|
|
|
|
ทรงประทานโอวาทแก่ภิกษุสงฆ์
เรื่องสหายภัททวัคคีย์ |
|
|
|
|
เรื่องชฎิล ๓ พี่น้อง |
|
|
|
|
|
เรื่องชฎิล ๓ พี่น้อง
ปาฏิหาริย์ที่ ๑, ๒, ๓, ๔, ๕
ผ้าบังสุกุล
ปาฏิหาริย์เก็บผลหว้าเป็นต้น
ปาฏิหาริย์ผ่าฟืน
ปาฏิหาริย์ก่อไฟ
ปาฏิหาริย์ดับไฟ
ปาฏิหาริย์กองไฟ
ปาฏิหาริย์น้ำท่วม
ทูลขอบรรพชาและอุปสมบท
อาทิตตปริยายสูตร |
|
|
|
|
ทรงเทศนาโปรดพระเจ้าพิมพิสาร |
|
|
|
|
|
ทรงเทศนาโปรดพระเจ้าพิมพิสาร
ความปรารถนา ๕ อย่าง
คาถาสดุดีพระผู้มีพระภาค
ทรงรับพระเวฬุวันเป็นสังฆิกาวาส |
|
|
|
|
พระสารีบุตรและพระโมคคัลลานะบรรพชา |
|
|
|
|
|
พระอัสสชิเถระแสดงธรรม
สารีบุตรปริพาชกได้ดวงตาเห็นธรรม
สารีบุตรปริพาชกเปลื้องคำปฏิญญา
โมคคัลลานปริพาชกได้ดวงตาเห็นธรรม
ทรงพยากรณ์พระอัครสาวก
เข้าเฝ้าทูลขอบรรพชาอุปสมบท |
|
|
|
|
อุปัชฌายวัตรภาณวาร ต้นเหตุอุปัชฌายวัตรเป็นต้น |
|
|
|
|
|
ต้นเหตุอุปัชฌายวัตร
ทรงอนุญาตอุปัชฌายะ
วิธีถืออุปัชฌายะ
อุปัชฌายวัตร |
|
|
|
|
|
สัทธิวิหาริกวัตร |
|
|
|
|
|
การประณามและการให้ขมา
วิธีประณาม
องค์แห่งการประณาม |
|
|
|
|
มูลเหตุอุปสมบทด้วยญัตติจตุตถกรรม |
|
|
|
|
|
เรื่องพราหมณ์คนหนึ่ง
อุปสมบทด้วยญัตติจตุตถกรรม
วิธีให้อุปสมบท
กรรมวาจาให้อุปสมบท
วิธีขออุปสมบท
พราหมณ์ขออุปสมบท
นิสสัย ๔ |
|
|
|
|
|
การบอกนิสสัย
อุปสมบทด้วยคณะ
พระอุปเสนวังคันตบุตรอุปสมบทสัทธิวิหาริก
พุทธประเพณี |
|
|
|
|
|
พระอุปัชฌายะมีการศึกษาน้อยกว่าสัทธิวิหาริก
ทรงอนุญาตอาจารย์
วิธีถือนิสสัย |
|
|
|
|
|
อาจริยวัตร |
|
|
|
|
|
อันเตวาสิกวัตร |
|
|
|
|
ว่าด้วยการประณาม |
|
|
|
|
|
ว่าด้วยการประณาม
วิธีประณาม
องค์แห่งการประณาม |
|
|
|
|
การให้นิสสัย
นิสสัยระงับจากอุปัชฌาย์และอาจารย์ |
|
|
|
|
องค์ ๕ แห่งภิกษุผู้ให้อุปสมบท ๑๖ หมวด
องค์ ๖ แห่งภิกษุผู้ให้อุปสมบท ๑๖ หมวด |
|
|
|
|
ติตถิยปริวาส |
|
|
|
|
|
วิธีให้ติตถิยปริวาส
คำขอติตถิยปริวาส
กรรมวาจาให้ติตถิยปริวาส
ข้อปฏิบัติที่มิให้สงฆ์ยินดี
ข้อปฏิบัติที่ให้สงฆ์ยินดี
|
|
|
|
|
อันตรายิกธรรม |
|
|
|
|
|
โรค ๕ ชนิด
ทรงห้ามบวชคนเป็นโรคติดต่อ |
|
|
|
|
|
เรื่องราชภัฏบวช
ทรงห้ามบวชราชภัฏ |
|
|
|
|
|
ห้ามบวชโจรที่ขึ้นชื่อโด่งดัง |
|
|
|
|
อภยูวรภาณวาร |
|
|
|
|
|
ห้ามบวชโจรหนีเรือนจำ
ห้ามบวชโจรผู้ถูกออกหมายสั่งจับ
ห้ามบวชบุรุษผู้ถูกเฆี่ยนด้วยหวาย
ห้ามบวชบุรุษผู้ถูกสักหมายโทษ
|
|
|
|
|
|
ห้ามบวชคนมีหนี้ |
|
|
|
|
|
ห้ามบวชทาส |
|
|
|
|
|
ทรงอนุญาตการปลงผม
พวกเด็กชายสัตตรสวัคคีย์บวช |
|
|
|
|
|
เรื่องตายเพราะอหิวาตกโรค |
|
|
|
|
|
|
|
กำหนดอายุผู้บวชเป็นสามเณร
เด็กชายตระกูลอุปัฏฐากบรรพชา
เรื่องสามเณรของท่านพระอุปนันท์ |
|
|
|
|
|
เรื่องถือนิสสัย |
|
|
|
|
|
|
|
เรื่องถือนิสสัย
องค์ ๕ แห่งภิกษุผู้ต้องถือนิสสัย
องค์ ๕ แห่งภิกษุผู้ไม่ต้องถือนิสสัย
องค์ ๖ แห่งภิกษุผู้ต้องถือนิสสัย
องค์ ๖ แห่งภิกษุผู้ไม่ต้องถือนิสสัย |
|
|
|
|
ทายัชชภาณวาร |
|
|
|
|
|
พระราหุลกุมารทรงผนวชเป็นสามเณร
วิธีให้บรรพชา
พระเจ้าสุทโธทนศากยะทูลขอพระพร
เรื่องทรงอนุญาตให้ภิกษุผู้ฉลาดมีสามเณรมากรูปได้
สิกขาบทของสามเณร |
|
|
|
|
|
เรื่องลงทัณฑกรรมแก่สามเณร
เรื่องกักกันสามเณรต้องขออนุญาตก่อน
เรื่องทรงห้ามเกลี้ยกล่อมสามเณร
องค์แห่งนาสนะ ๑๐ ของสามเณร |
|
|
|
|
|
เรื่องห้ามบัณเฑาะก์มิให้อุปสมบท |
|
|
|
|
|
เรื่องห้ามคนลักเพศและคนเข้ารีดมิให้อุปสมบท |
|
|
|
|
|
เรื่องนาคแปลงกายเป็นมนุษย์มาขอบวช |
|
|
|
|
|
เรื่องห้ามคนฆ่ามารดามิให้อุปสมบท
เรื่องห้ามคนฆ่าบิดามิให้อุปสมบท
เรื่องห้ามคนฆ่าพระอรหันต์มิให้อุปสมบท |
|
|
|
|
|
เรื่องห้ามอุปสมบทคนประทุษร้ายภิกษุณีเป็นต้น |
|
|
|
|
|
เรื่องห้ามอุปสมบทอุภโตพยัญชนก |
|
|
|
|
|
บุคคลไม่ควรให้อุปสมบท ๒๐ จำพวก
บุคคลไม่ควรให้บรรพชา ๓๒ จำพวก |
|
|
|
|
|
ทรงห้ามให้นิสสัยแก่อลัชชี
ภิกษุผู้ไม่ต้องถือนิสสัย |
|
|
|
|
|
อุปสมบทกรรม |
|
|
|
|
|
|
สวดอุปสัมปทาเปกขะระบุโคตร
อุปสมบทคู่
อุปสมบทคราวละ ๓ คน
นับอายุ ๒๐ ปีทั้งอยู่ในครรภ์
สวดถามอันตรายิกธรรม ๑๓ ข้อ
อันตรายิกธรรม
สอนซ้อมก่อนถามอันตรายิกธรรม
คำบอกบาตรจีวร
วิธีสมมติภิกษุเป็นผู้สอนซ้อม
คำสอนซ้อมอันตรายิกธรรม
คำเรียกอุปสัมปทาเปกขะเข้ามา
คำขออุปสมบท
คำสมมติตนเพื่อถามอันตรายิกธรรม
คำถามอันตรายิกธรรม
กรรมวาจาอุปสมบท |
|
|
|
|
|
|
พระพุทธานุญาตให้บอกนิสสัย ๔
อกรณียกิจ ๔
พระพุทธานุญาตให้บอกอกรณียกิจ ๔
เรื่องภิกษุผู้ถูกสงฆ์ยกเสียเป็นต้น
วิธีปฏิบัติในภิกษุผู้ถูกยกเสีย |
|
|
|
|
|
อุททานคาถา |
|
|
|
อุโปสถขันธกะ |
|
|
|
|
|
เรื่องปริพาชกอัญญเดียรถีย์ |
|
|
|
|
|
|
พระพุทธานุญาตวันประชุม
พระพุทธานุญาตให้กล่าวธรรม
พระพุทธานุญาตปาติโมกขุเทศ
นิทานุเทศวิภังค์
สวดปาติโมกข์ในวันอุโบสถ
เรื่องพระฉัพพัคคีย์สวดปาติโมกข์
เรื่องพระมหากัปปินเถระดำริจะไม่ทำอุโบสถ |
|
|
|
|
|
สมมติสีมาและนิมิตแห่งสีมา เป็นต้น |
|
|
|
|
|
|
สมมติสีมาและนิมิตแห่งสีมา
วิธีสมมติสีมา
กรรมวาจาสมมติสีมา
เรื่องสมมติสีมาใหญ่เกินขนาด
เรื่องสมมติสีมาคร่อมแม่น้ำ |
|
|
|
|
|
เรื่องสมมติโรงอุโบสถ เป็นต้น |
|
|
|
|
|
|
เรื่องสมมติโรงอุโบสถ
วิธีสมมติโรงอุโบสถ
กรรมวาจาสมมติโรงอุโบสถ
เรื่องสมมติโรงอุโบสถ ๒ แห่งในอาวาสเดียวกัน
วิธีถอนโรงอุโบสถ
กรรมวาจาถอนโรงอุโบสถ
สมมติโรงอุโบสถเล็กเกินขนาด
วิธีสมมติพื้นที่ด้านหน้าโรงอุโบสถ
กรรมวาจาสมมติพื้นที่ด้านหน้าโรงอุโบสถ
พระเถระลงประชุมก่อน |
|
|
|
|
|
วิธีสมมติติจีวราวิปปวาสและวิธีถอนสมานสังวาสสีมา |
|
|
|
|
|
|
พระมหากัสสปเถระเดินทางไปทำอุโบสถ
วิธีสมมติติจีวราวิปปวาส
กรรมวาจาสมมติติจีวราวิปปวาส
วิธีถอนติจีวราวิปปวาส
กรรมวาจาถอนติจีวราวิปปวาส
วิธีถอนสมานสังวาสสีมา
กรรมวาจาถอนสมานสังวาสสีมา
อพัทธสีมา
สีมาสังกระ
สีมาทับสีมา |
|
|
|
|
|
วันอุโบสถ ๒ เป็นต้น |
|
|
|
|
|
|
วันอุโบสถ ๒
การทำอุโบสถ ๔ อย่าง |
|
|
|
|
|
|
ปาติโมกขุเทศ ๕
ทรงห้ามสวดปาติโมกข์ย่อ
ทรงอนุญาตให้สวดปาติโมกข์ย่อเมื่อมีอันตราย
อันตราย ๑๐ ประการ |
|
|
|
|
|
จะแสดงธรรมท่ามกลางสงฆ์ต้องได้รับอาราธนาก่อน เป็นต้น |
|
|
|
|
|
|
จะแสดงธรรมท่ามกลางสงฆ์ต้องได้รับอาราธนาก่อน
ถามพระวินัยท่ามกลางสงฆ์ต้องได้รับสมมติก่อน
วิธีสมมติเป็นผู้ถาม
กรรมวาจาสมมติตน
กรรมวาจาสมมติผู้อื่น
ถามพระวินัยต้องตรวจดูบริษัทก่อน
วิธีสมมติเป็นผู้วิสัชนา
กรรมวาจาสมมติตน
กรรมวาจาสมมติผู้อื่น
วิสัชนาพระวินัยต้องตรวจดูบริษัทก่อน
โจทก์ต้องขอโอกาสต่อจำเลย
ก่อนโจทต้องพิจารณาดูบุคคล
ก่อนขอโอกาสต้องพิจารณาดูบุคคล
เรื่องห้ามทำกรรมไม่เป็นธรรม
แกล้งสวดปาติโมกข์ไม่ให้ได้ยิน
ห้ามสวดปาติโมกข์ในบริษัทที่มีคฤหัสถ์
ต้องได้รับอาราธนาจึงสวดปาติโมกข์ได้ |
|
|
|
|
|
หน้าที่สวดปาติโมกข์ เป็นต้น |
|
|
|
|
|
|
หน้าที่สวดปาติโมกข์
ทรงให้ส่งภิกษุไปศึกษาปาติโมกข์
พระพุทธานุญาตให้เรียนปักขคณนา
พระพุทธานุญาตให้บอกวันอุโบสถ
บุพพกรณ์และบุพพกิจในโรงอุโบสถ
จะไปไหนต้องอาปุจฉาก่อน
พึงสงเคราะห์พระพหูสูต
ทรงอนุญาตให้จำพรรษาในอาวาสที่มีผู้สวดปาติโมกข์ได้ |
|
|
|
|
|
|
พระพุทธานุญาตให้มอบปาริสุทธิ
วิธีมอบปาริสุทธิ
พระพุทธานุญาตให้มอบฉันทะ
วิธีมอบฉันทะ
พวกญาติเป็นต้นจับภิกษุ
ภิกษุวิกลจริต
วิธีให้อุมมัตตกสมมติ
กรรมวาจาให้อุมมัตตกสมมติ |
|
|
|
|
|
วิธีทำอุโบสถ ๓ อย่าง |
|
|
|
|
|
|
วิธีทำอุโบสถ ๓ อย่าง
๑. สวดปาติโมกข์
๒. ทำปาริสุทธิอุโบสถ
วิธีทำปาริสุทธิอุโบสถสำหรับภิกษุ ๓ รูป
คำบอกความบริสุทธิ์
วิธีทำปาริสุทธิอุโบสถสำหรับภิกษุ ๒ รูป
๓. อธิษฐานอุโบสถ |
|
|
|
|
|
แสดงอาบัติก่อนทำอุโบสถ เป็นต้น |
|
|
|
|
|
|
แสดงอาบัติก่อนทำอุโบสถ
สงสัยในอาบัติ
แสดงสภาคาบัติไม่ตก
ระลึกอาบัติได้เมื่อกำลังสวดปาติโมกข์
สงฆ์ต้องสภาคาบัติ
ญัตติกรรมวาจา |
|
|
|
|
|
ทำอุโบสถไม่ต้องอาบัติ ๑๕ ข้อ เป็นต้น |
|
|
|
|
|
|
ทำอุโบสถไม่ต้องอาบัติ ๑๕ ข้อ
ทำอุโบสถเป็นหมู่สำคัญว่าพร้อมกัน ๑๕ ข้อ
มีความสงสัยทำอุโบสถ ๑๕ ข้อ
ฝืนใจทำอุโบสถ ๑๕ ข้อ
มุ่งความแตกร้าวทำอุโบสถ ๑๕ ข้อ
เปยยาลมุข ๗๐๐ ติกะ |
|
|
|
|
|
วันอุโบสถต่างกัน เป็นต้น |
|
|
|
|
|
|
วันอุโบสถต่างกัน
มุ่งความแตกร้าว
ภิกษุนานาสังวาสและสมานสังวาส
ไม่ควรไปไหนในวันอุโบสถ
วัชชนียบุคคล ในอุโบสถ
|
|
|
|
|
|
หัวข้อประจำขันธกะ |
|
|
|
|
วัสสูปนายิกขันธกะ |
|
|
|
|
|
เรื่องภิกษุหลายรูป เป็นต้น |
|
|
|
|
|
|
เรื่องภิกษุหลายรูป
การจำพรรษา ๒ อย่าง
พระฉัพพัคคีย์เที่ยวจาริกทุกเวลา
พระฉัพพัคคีย์ไม่จำพรรษา
เลื่อนกาลฝน |
|
|
|
|
|
เรื่องทรงอนุญาตสัตตาหกรณียะ |
|
|
|
|
|
|
ทายกสร้างวิหารเป็นต้นถวาย
ทรงอนุญาตสัตตาหกรณียะเพราะสหธรรมิก ๕ |
|
|
|
|
|
|
สัตตาหกรณียะเนื่องด้วยภิกษุ
สัตตาหกรณียะเนื่องด้วยภิกษุณี
สัตตาหกรณียะเนื่องด้วยสิกขมานา
สัตตาหกรณียะเนื่องด้วยสามเณร
สัตตาหกรณียะเนื่องด้วยสามเณรี |
|
|
|
|
|
|
อันตรายของภิกษุผู้จำพรรษา
จำพรรษาในสถานที่ต่างๆ เป็นต้น
จำพรรษาในสถานที่ต่างๆ
จำพรรษาในสถานที่ไม่สมควร
ตั้งกติกาไม่เป็นธรรมในระหว่างพรรษา
จำพรรษาในอาวาส ๒ แห่ง
ปฏิญาณจำพรรษาต้น
ปฏิญาณจำพรรษาหลัง
หัวข้อประจำขันธกะ |
|
|
|
|
ปวารณาขันธกะ |
|
|
|
|
|
เรื่องภิกษุหลายรูป เป็นต้น |
|
|
|
|
|
|
เรื่องภิกษุหลายรูป
ธรรมเนียมเข้าเฝ้าพระพุทธองค์
ทรงห้ามมูควัตร ติตถิยสมาทาน
พระพุทธานุญาตปวารณา
วิธีปวารณา เป็นต้น |
|
|
|
|
|
|
|
วิธีปวารณา
สัพพสังคาหิกาญัตติ
เตวาจิกาปวารณา
พระพุทธานุญาตให้นั่งกระโหย่งปวารณา
วันปวารณามี ๒
อาการที่ทำปวารณามี ๔ |
|
|
|
|
|
พระพุทธานุญาตให้มอบปวารณา เป็นต้น |
|
|
|
|
|
|
พระพุทธานุญาตให้มอบปวารณา
วิธีมอบปวารณา
หมู่ญาติเป็นต้นจับภิกษุ
ปวารณาเป็นการสงฆ์
ปวารณาเป็นการคณะ
วิธีทำคณะปวารณา
ญัตติกรรมวาจา
คำปวารณา
คณะปวารณา (พระ ๓ รูป)
คณะปวารณา (พระ ๒ รูป)
อธิษฐานปวารณา |
|
|
|
|
|
|
แสดงอาบัติก่อนปวารณา
กำลังปวารณาระลึกอาบัติได้
สงฆ์ต้องสภาคาบัติ |
|
|
|
|
ปวารณาไม่ต้องอาบัติ ๑๕ ข้อ เป็นต้น |
|
|
|
|
|
ปวารณาไม่ต้องอาบัติ ๑๕ ข้อ
ปวารณาเป็นหมู่สำคัญว่าพร้อมกัน ๑๕ ข้อ
มีความสงสัยปวารณา ๑๕ ข้อ
ฝืนใจทำปวารณา ๑๕ ข้อ
มุ่งความแตกร้าวปวารณา ๑๕ ข้อ
เปยยาลมุข ๗๐๐ ติกะ |
|
|
|
|
ภิกษุเจ้าถิ่นกับภิกษุอาคันตุกะนับวันปวารณาต่างกัน เป็นต้น |
|
|
|
|
|
ภิกษุเจ้าถิ่นกับภิกษุอาคันตุกะนับวันปวารณาต่างกัน
ปวารณาของภิกษุที่สงสัยเป็นต้น
ภิกษุสมานสังวาสเป็นต้นปวารณา |
|
|
|
|
ไม่ควรไปไหนในวันปวารณา เป็นต้น |
|
|
|
|
|
ไม่ควรไปไหนในวันปวารณา
สถานที่ควรไปในวันปวารณา
บุคคลที่ควรเว้นในปวารณา |
|
|
|
|
พระพุทธานุญาตเตวาจิกาปวารณา เป็นต้น |
|
|
|
|
|
พระพุทธานุญาตเตวาจิกาปวารณา
สัญจรภัยในปวารณา
อันตราย ๑๐ ประการ |
|
|
|
|
ภิกษุมีอาบัติห้ามปวารณา เป็นต้น |
|
|
|
|
|
ภิกษุมีอาบัติห้ามปวารณา
ลักษณะปวารณาที่ไม่เป็นอันงด
ลักษณะปวารณาเป็นอันงด
ภิกษุผู้งดปวารณา
ฟังคำปฏิญาณของโจทก์และจำเลย
มีความเห็นไม่ตรงกันในอาบัติที่ต้อง
วัตถุและบุคคลปรากฏ
ภิกษุก่อความบาดหมางเป็นต้น |
|
|
|
|
พวกที่พร้อมเพรียงกันเป็นต้นเลื่อนปวารณา เป็นต้น |
|
|
|
|
|
พวกที่พร้อมเพรียงกันเป็นต้นเลื่อนปวารณา
พระพุทธานุญาตให้เลื่อนปวารณา
วิธีเลื่อนปวารณา
กรรมวาจาเลื่อนปวารณา
ไม่เป็นใหญ่ในปวารณา |
|
|