เว็บไซต์ อนาคามี เผยแพร่คำพระศาสดา เผยแพร่คำสอนตถาคต เว็บไซต์เผยแพร่พระสุตรคำสอนของพระพุทธเจ้า คลิปคำสอน คลิปสาธยายธรรม
 
ค้นหาคำที่ต้องการ          

 
  วิภาคแห่งเวทนา  574
 
 


อริยสัจจากพระโอษฐ์ ภาคนำ (ตอน1) หน้า 176


วิภาคแห่งเวทนา 

ภิกษุ ท. ! เราจักแสดงธรรมปริยายซึ่งมีปริยายร้อยแปด แก่พวกเธอทั้งหลาย พวกเธอ จงฟังธรรมปริยายข้อนั้น

ภิกษุ ท. ! ธรรมปริยาย ซึ่งมีปริยายร้อยแปดนั้น เป็นอย่างไรเล่า?
ภิกษุ ท. ! เวทนา แม้สองอย่าง เราได้กล่าวแล้วโดยปริยาย
เวทนา แม้สามอย่าง เราก็ได้กล่าวแล้วโดยปริยาย
เวทนา แม้ห้าอย่าง เราก็ได้กล่าวแล้วโดยปริยาย
เวทนา แม้หกอย่าง เราก็ได้กล่าวแล้วโดยปริยาย
เวทนา แม้สิบแปดอย่าง เราก็ได้กล่าวแล้วโดยปริยาย
เวทนา แม้สามสิบหกอย่างเราก็ได้กล่าวแล้วโดยปริยาย
และเวทนา แม้ร้อยแปดอย่าง เราก็ได้กล่าวแล้วโดยปริยาย

ภิกษุ ท. ! เวทนา สองอย่าง นั้นเป็นอย่างไรเล่า? เวทนา สองอย่างนั้นคือ 
 เวทนาที่เป็นไปทางกาย 
และเวทนาที่เป็นไปทางใจ

     ภิกษุ ท. !เหล่านี้ เรียกว่า เวทนาสองอย่าง 

ภิกษุ ท. ! เวทนา สามอย่าง นั้นเป็นอย่างไรเล่า ? เวทนา สามอย่างนั้นคือ 
สุขเวทนา (ความรู้สึกอันเป็นสุข) 
ทุกขเวทนา (ความรู้สึกอันเป็นทุกข์)
และอทุกขมสุขเวทนา (ความรู้สึกก็ยังไม่อาจกล่าวได้ว่าเป็นทุกข์หรือสุข)
     ภิกษุ ท. !เหล่านี้ เรียกว่า เวทนาสามอย่าง.

ภิกษุ ท. ! เวทนา ห้าอย่าง นั้น เป็นอย่างไรเล่า ? เวทนา ห้าอย่างนั้น คือ 
     อินทรีย์คือ สุข 
อินทรีย์คือ ทุกข์ 
อินทรีย์คือ โสมนัส 
อินทรีย์คือ โทมนัส 
และอินทรีย์คือ อุเบกขา

     ภิกษุ ท. ! เหล่านี้ เรียกว่า เวทนาห้าอย่าง

ภิกษุ ท. ! เวทนา หกอย่าง นั้น เป็นอย่างไรเล่า ? เวทนา หกอย่างนั้นคือ 
     เวทนา อันเกิดแต่สัมผัส ทางตา 
เวทนา อันเกิดแต่สัมผัส ทางหู 
เวทนาอันเกิดแต่สัมผัส ทางจมูก
เวทนา อันเกิดแต่สัมผัส ทางลิ้น 
เวทนา อันเกิดแต่สัมผัส ทางกาย
และเวทนา อันเกิดแต่สัมผัส ทางใจ

     ภิกษุ ท. ! เหล่านี้เรียกว่า เวทนาหกอย่าง

ภิกษุ ท. ! เวทนา สิบแปดอย่าง นั้น เป็นอย่างไรเล่า ? เวทนา สิบแปดอย่างนั้นคือ 
ความรู้สึกของจิตที่มั่วสุมอยู่ด้วย โสมนัส หกอย่าง (ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ) 
ความรู้สึกของจิตที่มั่วสุมอยู่ด้วย โทมนัส หกอย่าง
และความรู้สึกของจิตที่มั่วสุมอยู่ด้วย อุเบกขา หกอย่าง 
     ภิกษุ ท. ! เหล่านี้ เรียกว่า เวทนาสิบแปดอย่าง

ภิกษุ ท.! เวทนา สามสิบหกอย่าง นั้นเป็นอย่างไรเล่า? เวทนาสามสิบหกอย่างนั้นคือ 
โสมนัสเวทนาที่เนื่องด้วย เหย้าเรือน (กามคุณ ๕) หกอย่าง
 โสมนัสเวทนาที่เนื่องด้วยการหลีกออกจากเหย้าเรือน (ไม่เกี่ยวด้วยกามคุณ๕)หกอย่าง
โทมนัสเวทนาที่เนื่องด้วยเหย้าเรือน หกอย่าง
โทมนัสเวทนาที่เนื่องด้วยการหลีกออกจากเหย้าเรือน หกอย่าง
อุเบกขาเวทนาที่เนื่องด้วยเหย้าเรือน หกอย่าง 
     อุเบกขาเวทนาที่เนื่องด้วยการหลีกออก จากเหย้าเรือน หกอย่าง
     ภิกษุ ท. ! เหล่านี้ เรียกว่า เวทนาสามสิบหกอย่าง

ภิกษุ ท. ! เวทนา ร้อยแปดอย่าง นั้น เป็นอย่างไรเล่า? เวทนาร้อยแปดอย่างนั้น คือ 
เวทนาสามสิบหก (ดังที่กล่าวแล้วข้างต้น) 
ส่วนที่เป็น อดีต (36อย่าง)
เวทนาสามสิบหกส่วนที่เป็น อนาคต (36อย่าง)
และเวทนาสามสิบหกส่วนที่เป็น ปัจจุบัน (36อย่าง)
     ภิกษุ ท. ! เหล่านี้ เรียกว่า เวทนาร้อยแปดอย่าง

ภิกษุ ท. ! เหล่านี้ ชื่อว่าธรรมปริยาย ซึ่งมีปริยายร้อยแปด แล

 
 
พุทธวจน : อ่านคำสอนพระศาสดา อ่านแบบสบายตา โดยคัดลอกหนังสือทั้งเล่มมาจัดทำเป็นเว็บเพจ (คลิกอ่านพร้อมดาวน์โหลดไฟล์ pdf)
90 90 90 90
พุทธประวัติ ขุมทรัพย์ อริยสัจ
ภาคต้น
อริยสัจ
ภาคปลาย
ปฏิจจ ปฐมธรรม ตถาคต อนาคามี อินทรีย์
สังวร
สัตว์
สัตตานัง
ทาน
สกทาคามี
ฆราวาส
ชั้นเลิศ
มรรควิธี
ที่ง่าย
อริยวินัย เดรัจฉานวิชา กรรม สมถะ
วิปัสสนา
โสดาบัน นา
ปานสติ
จิต มโน
วิญญาณ
ก้าวย่าง
อย่างพุทธะ
ตามรอย
ธรรม
ภพ ภูมิ
พุทธวจน
สาธยาย
ธรรม
สังโยชน์