พระไตรปิฎกไทย(ฉบับหลวง) เล่มที่ ๑๘ หน้าที่ ๓๖ ข้อที่ ๗๑

สมิทธิสูตรที่ ๑

          [๗๑] สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระวิหารเวฬุวันกลันทกนิวาป สถาน ใกล้พระนครราชคฤห์ ครั้งนั้นแล ท่านพระสมิทธิเข้าไปเฝ้า พระผู้มีพระภาค ถึงที่ประทับ ถวายบังคมพระผู้มีพระภาคแล้วนั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง ครั้นแล้วได้ทูล ถามพระผู้มีพระภาคว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ที่เรียกว่า มาร มาร ดังนี้ ด้วยเหตุเพียง เท่าไรหนอ จึงเป็นมารหรือการบัญญัติว่ามาร ฯ

พระผู้มีพระภาคตรัสว่า
ดูกรสมิทธิ ตา รูป จักขุวิญญาณ(ผัสสะ) และธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วย จักขุวิญญาณ(เกิดการรับรู้) มีอยู่ในที่ใด มารหรือการบัญญัติว่ามาร ก็มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ หู เสียง โสตวิญญาณ และธรรมที่พึงรู้แจ้งด้วยโสตวิญญาณมีอยู่ในที่ใด มารหรือการบัญญัติว่ามาร ก็มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ จมูก กลิ่น ฆานวิญญาณและธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยฆานวิญญาณ มีอยู่ใน ที่ใด มารหรือการบัญญัติว่ามาร ก็มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ ลิ้น รส ชิวหาวิญญาณ และธรรมที่พึงรู้แจ้งด้วยชิวหาวิญญาณมีอยู่ในที่ใด มารหรือการบัญญัติว่ามาร ก็มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ กาย โผฏฐัพพะ กายวิญญาณ และธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยกายวิญญาณ มีอยู่ในที่ใด มารหรือการบัญญัติว่ามาร ก็มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ ใจ ธรรมารมณ์ มโนวิญญาณ และธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยมโนวิญญาณ มีอยู่ในที่ใด มารหรือการบัญญัติว่ามาร ก็มีอยู่ในที่นั้น ฯ

(กรณีตรงกันข้ามกัน)

          [๗๒] ดูกรสมิทธิ ตา รูป จักขุวิญญาณ (ผัสสะ) และธรรมที่จะพึงรู้แจ้ง ด้วย จักษุวิญญาณ ไม่มีอยู่ในที่ใด มารหรือการบัญญัติว่ามาร ก็ไม่มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ หู เสียง โสตวิญญาณ และธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยโสตวิญญาณ ไม่มีอยู่ในที่ใด มารหรือการบัญญัติว่ามาร ก็ไม่มีอยู่ในที่นั้น ฯ 

ดูกรสมิทธิ จมูก กลิ่น ฆานวิญญาณ และธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยฆานวิญญาณ ไม่มีอยู่ในที่ใด มารหรือการบัญญัติว่ามาร ก็ไม่มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ ลิ้น รส ชิวหาวิญญาณ และธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยชิวหาวิญญาณ ไม่มีอยู่ในที่ใด มารหรือการบัญญัติว่ามาร ก็ไม่มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ กาย โผฏฐัพพะ กายวิญญาณ และธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยกายวิญญาณ ไม่มีอยู่ในที่ใด มารหรือการบัญญัติว่ามาร ก็ไม่มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ ใจ ธรรมารมณ์ มโนวิญญาณ และธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยมโนวิญญาณ ไม่มีอยู่ในที่ใด มารหรือการบัญญัติว่ามาร ก็ไม่มีอยู่ในที่นั้น ฯ

เมื่อพระผู้มีพระภาคได้ตรัสพระภาษิตนี้แล้ว ท่านพระสมิทธิมีใจชื่นชมยินดีพระภาษิตของพระผู้มีพระภาค ด้วยประการฉะนี้แล.
จบสูตรที่ ๑

---------------------------------------------------------------------------------------------------

สมิทธสูตรที่ ๒


          [๗๓] สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระวิหารเวฬุวันกลันทกนิวาป สถาน ใกล้พระนครราชคฤห์ ครั้งนั้นแล ท่านพระสมิทธิเข้าไปเฝ้าพระผู้มี พระภาค ถึงที่ ประทับ ถวายบังคมพระผู้มีพระภาคแล้วนั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง ครั้นแล้ว ได้ทูล ถามพระผู้มีพระภาคว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ที่เรียกว่า สัตว์ สัตว์ ดังนี้ ด้วยเหตุเพียงเท่าไรหนอ จึงเป็นสัตว์หรือบัญญัติว่าสัตว์ ฯ

พระผู้มีพระภาคตรัสว่า
ดูกรสมิทธิ ตา รูป จักขุวิญญาณ(ผัสสะ) และธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วย จักขุวิญญาณ มีอยู่ในที่ใดสัตว์หรือการบัญญัติว่าสัตว์ ก็มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ หู เสียง โสตวิญญาณ และธรรมที่พึงรู้แจ้งด้วยโสตวิญญาณมีอยู่ในที่ใด สัตว์หรือการบัญญัติว่าสัตว์ ก็มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ จมูก กลิ่น ฆานวิญญาณและธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยฆานวิญญาณ มีอยู่ในที่ใด สัตว์หรือการบัญญัติว่าสัตว์ ก็มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ ลิ้น รส ชิวหาวิญญาณ และธรรมที่พึงรู้แจ้งด้วยชิวหาวิญญาณมีอยู่ในที่ใด สัตว์หรือการบัญญัติว่าสัตว ์ก็มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ กาย โผฏฐัพพะ กายวิญญาณ และธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยกายวิญญาณ มีอยู่ในที่ใด สัตว์หรือการบัญญัติว่าสัตว์ ก็มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ ใจ ธรรมารมณ์ มโนวิญญาณ และธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยมโนวิญญาณ มีอยู่ในที่ใด สัตว์หรือการบัญญัติว่าสัตว์ ก็มีอยู่ในที่นั้น ฯ

(กรณีตรงกันข้ามกัน)

          [๗๔] ดูกรสมิทธิ ตา รูป จักขุวิญญาณ และธรรมที่จะพึงรู้แจ้ง ด้วยจักษุ วิญญาณ ไม่มีอยู่ในที่ใด สัตว์หรือการบัญญัติว่าสัตว์ ก็ไม่มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ หู เสียง โสตวิญญาณ และธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยโสตวิญญาณ ไม่มีอยู่ในที่ใด สัตว์หรือการบัญญัติว่าสัตว์ ก็ไม่มีอยู่ในที่นั้น ฯ 

ดูกรสมิทธิ จมูก กลิ่น ฆานวิญญาณ และธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยฆานวิญญาณ ไม่มีอยู่ในที่ใด สัตว์หรือการบัญญัติว่าสัตว์ ก็ไม่มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ ลิ้น รส ชิวหาวิญญาณ และธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยชิวหาวิญญาณ ไม่มีอยู่ในที่ใด สัตว์หรือการบัญญัติว่าสัตว ์ก็ไม่มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ กาย โผฏฐัพพะ กายวิญญาณ และธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยกายวิญญาณ ไม่มีอยู่ในที่ใด สัตวหรือการบัญญัติว่าสัตว์ ก็ไม่มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ ใจ ธรรมารมณ์ มโนวิญญาณ และธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยมโนวิญญาณ ไม่มีอยู่ในที่ใด สัตว์หรือการบัญญัติว่าสัตว์ก็ไม่มีอยู่ในที่นั้น ฯ

เมื่อพระผู้มีพระภาคได้ตรัสพระภาษิตนี้แล้ว ท่านพระสมิทธิมีใจชื่นชมยินดีพระภาษิตของพระผู้มีพระภาค ด้วยประการฉะนี้แล.
จบสูตรที่ ๒

---------------------------------------------------------------------------------------------------

สมิทธิสูตรที่ ๓


          [๗๕] สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระวิหารเวฬุวันกลันทกนิวาป สถาน ใกล้พระนครราชคฤห์ ครั้งนั้นแล ท่านพระสมิทธิเข้าไปเฝ้าพระผู้มี พระภาค ถึงที่ ประทับ ถวายบังคมพระผู้มีพระภาคแล้วนั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง ครั้นแล้วได้ ทูลถาม พระผู้มีพระภาคว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ที่เรียกว่า โลก โลก ดังนี้ ด้วยเหตุเพียง เท่าไร หนอ จึงเป็นโลกหรือบัญญัติว่าโลก ฯ

พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ดูกรสมิทธิ ตา รูป จักขุวิญญาณ(ผัสสะ) และธรรมที่จะพึงรู้แจ้ง ด้วย จักขุวิญญาณ มีอยู่ในที่ใดโลกหรือการบัญญัติว่าโลก ก็มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ หู เสียง โสตวิญญาณ และธรรมที่พึงรู้แจ้งด้วยโสตวิญญาณมีอยู่ในที่ใด โลกหรือการบัญญัติว่าโลก ก็มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ จมูก กลิ่น ฆานวิญญาณและธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยฆานวิญญาณ มีอยู่ในที่ใด โลกหรือการบัญญัติว่าโลก ก็มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ ลิ้น รส ชิวหาวิญญาณ และธรรมที่พึงรู้แจ้งด้วยชิวหาวิญญาณมีอยู่ในที่ใด โลกหรือการบัญญัติว่าโลก ก็มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ กาย โผฏฐัพพะ กายวิญญาณ และธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยกายวิญญาณ มีอยู่ในที่ใด โลกหรือการบัญญัติว่าโลก ก็มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ ใจ ธรรมารมณ์ มโนวิญญาณ และธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยมโนวิญญาณ มีอยู่ในที่ใด โลกหรือการบัญญัติว่าโลก ก็มีอยู่ในที่นั้น ฯ

(กรณีตรงกันข้ามกัน)

          [๗๖] ดูกรสมิทธิ ตา รูป จักขุวิญญาณ และธรรมที่จะพึงรู้แจ้ง ด้วยจักขุ วิญญาณ ไม่มีอยู่ในที่ใด โลกหรือการบัญญัติว่าโลก ก็ไม่มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ หู เสียง โสตวิญญาณ(ผัสสะ) และธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยโสตวิญญาณ ไม่มีอยู่ในที่ใด โลกหรือการบัญญัติว่าโลก ก็ไม่มีอยู่ในที่นั้น ฯ 

ดูกรสมิทธิ จมูก กลิ่น ฆานวิญญาณ และธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยฆานวิญญาณ ไม่มีอยู่ในที่ใด โลกหรือการบัญญัติว่าโลก ก็ไม่มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ ลิ้น รส ชิวหาวิญญาณ และธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยชิวหาวิญญาณ ไม่มีอยู่ในที่ใด โลกหรือการบัญญัติว่าโลก ก็ไม่มีอยู่ในที่นั้น ฯ
ดูกรสมิทธิ กาย โผฏฐัพพะ กายวิญญาณ และธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยกายวิญญาณ ไม่มีอยู่ในที่ใด โลกหรือการบัญญัติว่าโลก ก็ไม่มีอยู่ในที่นั้น ฯ

ดูกรสมิทธิ ใจ ธรรมารมณ์ มโนวิญญาณ และธรรมที่จะพึงรู้แจ้งด้วยมโนวิญญาณ ไม่มีอยู่ในที่ใด โลกหรือการบัญญัติว่าโลกก็ไม่มีอยู่ในที่นั้น ฯ

เมื่อพระผู้มีพระภาคได้ตรัสพระภาษิตนี้แล้ว ท่านพระสมิทธิมีใจชื่นชมยินดีพระภาษิตของพระผู้มีพระภาค ด้วยประการฉะนี้แล.