ทรงประกาศธรรมจักรที่อิสิปตนมฤคทายวัน

ภิกษุ ท. ! ตถาคตผู้อรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
ได้ประกาศอนุตตรธรรมจักรให้เป็นไปแล้ว
ที่ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน ใกล้นครพาราณสี,
เป็นธรรมจักรที่สมณะหรือพราหมณ์, เทพ มาร พรหม
หรือใครๆในโลก จะต้านทานให้หมุนกลับมิได้
ข้อนี้คือ การบอก การแสดง การบัญญัติ การแต่งตั้ง
การเปิดเผยการจำแนก และการทำให้ตื้น
ซึ่งความจริงอันประเสริฐสี่ประการ :

สี่ประการได้แก่
ความจริงอันประเสริฐ คือ ทุกข์,
ความจริงอันประเสริฐ คือเหตุให้เกิดทุกข์,
ความจริงอันประเสริฐ คื อความดับไม่เหลือแห่งทุกข์,
และ ความจริงอันประเสริฐคือทางทำผู้ปฏิบัติให้ลุถึงความดับไม่เหลือแห่งทุกข์.

บาลี อุปริ. ม. ๑๔/๔๔๙/๖๙๙. ตรัสแก่ภิกษุทั้งหลาย ที่อิสิปตนมฤคทายวัน ใกล้เมืองพาราณสี พุทธประวัติจากพระโอษฐ์ ภาค ๓ หน้า ๒๓๓